• نقـاط عـطف

ابداعات، نوآوریها و خلاقیتهای مهندسی رزمی در هشت سال دفاع مقدس، نشان دهنده نبوغ و استعدادهای خدادای و اکتسابی رزمندگان ایرانی می باشد .دلاورمردان حوزه مهندسی رزمی دفاع مقدس با مجاهدت و تلاش خستگی ناپذیر و نبوغ و استعدادهای بیکران جوانان ایرانی، در فتوحات ارتش اسلام نقش اساسی و تعیین کننده ای داشتند. و شرح ان در نوشتارهای مجزا امده است .عبور از کارون (آزادسازی خرمشهر)  ، عبور از اروند (فتح فاو) و عبور از هور العظیم ، نقـاط عـطف دفاع مقدس و بی بدیل در تاریخ جنگهای دنیا می باشد .

• عبور از کارون (آزادسازی خرمشهر)

در آزادسازی خرمشهر، پلهایی که دلاور که توسط  مهندسی رزمی که بر روی رودخانه کارون نصب شد، باعث گردید که نیرو و تجهیزات مورد نیاز یگانهای رزم با سرعت و امنیت بالایی به آنسوی رودخانه انتقال داده شود. بدین ترتیب ارتش ایران با تمامامکانات و تجهیزات خود توانست در کمترین زمان ممکن و با کمترین تلفات نیرو و تجهیزاتی خطوط دفاعی دشمن را در خرمشهر بشکند و خرمشهر را بار دیگر به آغوش  میهن اسلامی برگرداند.

• عبور از اروند (فتح فاو)

به راستی فتح فاو  و مقاومت در برابر پاتکهای دشمن بعثی بمنظور بازپس گیری شهر فاو، بدون اقدامات مهندسی رزمی در احداث و نصب چندین پل ( پل شناور، پل فلزی، پل لوله ای و … ) که شاخص آنها پل لوله ای بعثت بود، امکان پذیر نبود.

مهندسی رزمی توانست با احداث این پلها و شبکه جاده های دسترسی در منطقه عمومی فاو، حمل ونقل و پشتیبانی رزم رزمندگان مستقر در فاو را باعقبه در خاکایران به خوبی امکان پذیر سازد

• عبور از هور العظیم

عملیاتهای خیبر و بدر در منطقه تالابهای هور العظیم بدون پشتیبانی مهندسی رزمی در نصب و احداث پلهای شناور و جاده های ارتباطی درون هور، به موفقیت نایل نمی شد.

پل شناور خیبر به طول حدود ۱۴ کیلومتر تا آن زمان در تاریخچه عملیاتهای آبی خاکی دنیا ، بی سابقه بود.

جاده سید الشهدا در مردابهای هور العظیم ، امکان برقراری ارتباط و دسترسی امن خطوط مقدم با عقبه را به خوبی تامین کرده بود.

• نقـش آفـرینـان

هشت سال دفاع مقدس ما یک دفاع مردمی بود. چون علاوه بر نیروهای مسلح سازمانی کشور، سایر احاد مردم در قالب نهادها و سازمان های دولتی و غیردولتی و سازمانها و ادارات، کسبه، کشاورزان، صنعتگران، دانش آموزان و دانشجویان و … در دفاع از کشور مشارکت داشتند. حوزه مهندسی رزمی نیز از این قاعده خارج نبود. از جمله نقش آفرینان مهندسی رزمی هشت سال دفاع مقدس، می توان به موارد ذیل اشاره کرد.

          گروها ، تیپ ها  و گردانهای مهندسی رزمی سپاه و وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

          سنگرسازان بی سنگر مهندسی رزمی جهاد سازندگی

          وزارت دفاع و معدودی ازیگانهای مهندسی ارتش

          سازمانهای مهندسی غیرنظامی در قالب بسیج ادرات و سازمانهای دولتی

          نیروهای مردمی شاغل در حوزه مهندسی

           و پشتیبانی کمک های مردمی

• سخن پایانی
• بخش مهندسی رزمی دفاع مقدس ، با توجه به اهمیتش ، طی قریب چهاردهه پس از جنگ تحمیلی از سوی یگانهای مهندسی ، از ارتقای خوبی برخوردار شده است ولی دروزارتخانه ها و شهرداریها مورد توجه کافی قرارنگرفته است ؛ تا در صورت پیش امد حوادث مشابه ؛ از امادگی لازم برخوردار بوده و بتوانند ثمر بخش باشند.
• تلاش و مجاهدت خستگی ناپذیر در جهت رفع کمبودها وتامین نیازهای ضروری روحیه ای سبب میشد ، بن بست وجود نداشته وبا اتکا به خود برای هر مشکلی راه حلی بیابند ،اگر همین روحیه دفاع مقدس ، پس از پایان جنگ تحمیلی در بخشهای کشور ساری و جاری میشد ، درهمه عرصه ها شاهد عطف و شکوفایی بی بدیلی در دنیا می شدیم .
• ضرورت دارد تحقیق ومستندی جامع و همه‌جانبه از تاریخ شفاهی مهندسی رزمی صورت گرفته و منتشرگشته واموزش داده شود .
• لازم است مهندسان رشته های مختلف تجارب مذکور را بهمراه اطلاعات مهندسی روز،آموزش دیده و برای شرایط اضطراری از امادگی لازم برخوردار گردند.

• منابع
• کتب
• احمدی، اسدالله (۱۳۸۶)، عملیات والفجر ۸ (تلاش برای تثبیت)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، ویرایش دوم
• جباری، مجتبی (۱۳۹۱)، اطلس نبردهای ماندگار: شرح عملیات نیروهای زمینی در ۸ سال دفاع مقدس، شهریور ماه ۱۳۵۹ – مردادماه ۱۳۶۷، موسسه سوره سبز
• درودیان، محمد (۱۳۹۱)، خرمشهر تا فاو (بررسی نظامی – سیاسی جنگ بعد از آزادی خرمشهر تا فتح فاو و آزادسازی مهران؛ تیر ۱۳۶۱ تا مرداد ۱۳۶۵)، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران، چاپ یازدهم
• دری، حسن (۱۳۸۸)، عملیات والفجر ۸ (مجموعه مقالات)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، تهران، چاپ نخست
• زنگنه، محمد ناصر (۱۳۷۳) ، طرح های پدافندی فاو ۲- کانالهای انتقال آب شهید پوست فروش و شهید وظیفه دوست، مرکز حفظ و نشر آثار دفاع مقدس وزارت جهاد سازندگی
• سرداری کرمانی، جمشید (۱۳۸۸)، تدوین تجارب مهندسی جنگ، کارفرما: معاونت دانش و پژوهش سپاه، مجری: دانشگاه امام حسین (ع)، مرکز مطالعات و پژوهش های مهندسی
• مختاری، مجید (۱۳۸۶)، گزارش عملیات قرارگاه کربلا در عملیات والفجر ۸ ،ج۱زمینه­سازی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
• مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ (۱۳۹۱)، عملیات والفجر ۸ فتح فاو(طراحی، اجرا، نتایج، بازتاب­ها)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، چاپ سوم
• نداف، مجید (۱۳۸۷)، نبرد فاو (گزارشی از عملیات والفجر ۸)، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تهران، چاپ ششم

• مقالات
• مقاله شماره ۲۳، لشکر ۸ نجف در عملیات والفجر۸- پیشروی در عمق، گروه پژوهش فصلنامه­، نشریه نگین، شماره ۱۶، سال پنجم، بهار ۱۳۸۵
• هاشمی فشارکی ؛ سیدجواد، تحول در مهندسی قرن ، مجله پرسمان  اسفند و فروردین ۱۳۹۲ شماره ۱۳۵
• هاشمی فشارکی ؛ سیدجواد ، نقش مهندسی در دفاع مقدس ، مقاله ، ایثار پرس ، ۱۳۹۹