در نخستین جلسه هسته ملی معماری و شهر اسلامی که در تاریخ ۲۵ مهر ۱۴٠۱ ، در تالار جلسات اندیشکده همت ، دکتر سید جواد هاشمی فشارکی، دبیر هسته ملی معماری و شهر در خصوص سیاستها و رویکردهای کلان برنامه آتی کشور در خصوص شهر و روستا و بناهای آنها چنین بیان داشت :
* دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در آغاز ضمن تبریک هفته وحدت درخصوص جایگاه سبک زندگی اسلامی بیان داشت : ایات و روایات زیادی در خصوص چگونگی سبک زندگی انسان وجود دارد ، که لازم است مبانی شیوه زندگی قرارگیرد . همچنین رهبرانقلاب به مناسبت آغاز به کار شوراهای اسلامی شهر و روستا در ترایخ ۰۸/۰۲/۱۳۷۸بر حیات طیبه و شهر اسلامی تاکید و بیان داشته اند :” در شهر اسلامی، عدالت در تقسیم خدمات شهری، تأمین آرامش روحی و امنیت معنوی، ظهور و اعتلای مظاهر اسلامی و انقلابی، عمران و آبادی و زیبایی، حفظ طبیعت و صفای طبیعی، همه با هم باید مورد توجه قرار گیرد. ایشان همچنین در دیدار اعضای شورای شهر و مسئولان شهرداری تهران دی ۹۲با اشاره به لزوم اهتمام ویژه به معماری ساخت و سازها در تهران به منظور ایجاد فضای سبك زندگی اسلامی، تأكید كرده اند . با اشاره به تأثیرگذاری معماری و نمای ساختوسازها بر فضای سبک زندگی بیان نموده اند : ” باید هرچه ممکن است، محیط زندگی شهر به گونهای طراحی و ساخته شود که تحقق سبک زندگی اسلامی راحتتر امکانپذیر باشد. ” و نیز ” حقیقتاً معماری و نمای تهران، نمای یک شهر اسلامی نیست و شهرداری و شورای شهر باید این موضوع را جزو جدیترین مسائل خود بدانند.”
* ایشان در خصوص نگرش چشم انداز اظهار داشت : در سند چشمانداز ۲۰ ساله، ایران را کشوری توسعه یافته با جایگاه اول در سطح منطقه، با هویت اسلامی و انقلابی تبیین و ترسیم کرده است . لذا شهر و معماری بناها بایستی به مرور با این مهم تطابق یابند .
* وی در خصوص آمایش سرزمین گفت : درسند آمایش سرزمینی ؛ تاکید بر رعایت اصول، حفظ هویت اسلامی، ایرانی و حراست از میراث فرهنگی، هویتبخشی به سیمای شهر و روستا، بازآفرینی و روزآمدسازی معماری ایرانی ـ اسلامی تاکید شده است
* ایشان در خصوص سیاست مسکن بیان داشت : درسیاستهای کلی مسکن که توسط رهبر انقلاب در ۲۹ بهمنماه سال ۸۹ مصوب و ابلاغ شده است در بند ۹ آن چنین آمده است که رعایت ارزشهای فرهنگی و حفظ حرمت و منزلت خانواده در معماری مسکن ضروری است.
* وی در خصوص سیاست شهرسازی اظهار داشت : درسیاستهای کلی شهرسازی که توسط رهبر انقلاب در ۲۹ بهمنماه سال ۸۹ مصوب و ابلاغ شده است در بند ۲ آن چنین آمده است که “تبیین ابعاد کالبدی شهرها در گسترش افقی و عمودی با تأکید بر هویت ایرانی – اسلامی”
* ایشان در خصوص سیاست آموزش و پرورش گفت : در سیاستهای کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش که در ۱۰ اردیبهشتماه ۹۲ ابلاغ شده است ، در بند ۱-۷ آن چنین آمده است :” بهینهسازی فضا، زیرساختهای کالبدی و تجهیزات مدارس در مسیر تحقق اهداف نظام تعلیم و تربیت اسلامی با تأکید بر ضابطهمندسازی، بهسازی، زیباسازی، مقاومسازی و مصونسازی مدارس با رعایت اصول معماری اسلامی ـ ایرانی ”
* دکتر هاشمی فشارکی در خصوص زمینه های سیاستهای کلی برنامه هفتم چنین تبیین کرد : رهبر انقلاب سیاستهای کلی برنامه هفتم را در تاریخ ۲۰ شهریور ۱۴۰۱ ابلاغ کردند ، بند ۱۲ آن مربوط به ارتقاي نظام سلامت می باشد ، که بخشی از برقراری سلامت ، سلامت بودن زیرساختهای شهری می باشد. بند ۱۳ آن در خصوص اعتلاء فرهنگ عمومي در جهت تحكيم سبك زندگي اسلامي ـ ايراني است ، که بایستی برای اساس معماری اسلامی فرهنگ سازی صورت گیرد. بند ۱۴ آن تقويت كارآيي و اثربخشي رسانه ملي در گسترش و تعميق فرهنگ اسلامي ـ ايراني ، که رسانه موظف خواهد بود که فرهنگ اسلامی ایرانی در ابعاد معماری و شهری می باشد . در بند ۱۵ آن تحكيم نهاد خانواده می باشد ، که بخشی از تحکیم بخشی ، مطلوب بودن خانه و مسکن می باشد . در بند ۱۷ آن توسعه صنعت گردشگري می باشد . که بخش عمده ای از این صنعت ، میراث معماری در شهرهای مختلف می باشد . در بند ۱۸ ارتقاي سلامت اجتماعي می باشد . بخشی از این ارتقای سلامت ، سلامت جسم و روح در کالبد فضا و مکان یعنی ساختمان و معماری آن می باشد . بند ۲۰ نیز ارتقاي نظام آموزشي و پژوهشي كشور، که بخش عمده ای از آن اصلاح و ارتقای نظام آموزشی مهندسان و اشنایی و مهارت ورزی آنان با مفاهیم هویت اسلامی در شهر و ساختمان می باشد. همچنین بایستی بخشی از پژوهشهای کشور در خصوص نیازهای عصر آن در کالبد معماری فضاها با رویکرد هویت اسلامی قرار گیرد تا به روزسانی و کاربردی شود .
* ایشان در خصوص هویت اسلامی ـ ایرانی در شهرسازی و معماری بناهای جدیدالاحداث اظهار داشت : با توجه به اهمیت سند برنامه هفتم توسعه کشور ضرورت دارد تا این موضوعات در برنامه پیش بینی و ملاک برنامه سالانه کشور قرار گیرد . تحقق هویت اسلامی ـ ایرانی در شهرسازی و معماری بناهای جدیدالاحداث که در برنامه وزارت راه و شهرسازی و شهرداری ها و بنیاد مسکن قرار دارد مورد توجه قرار گیرد .
* وی در خصوص وضع موجود زیر ساختها گفت : وضعیت موجود شهرها و روستاها کشور که به مرور از پیش از انقلاب و پس از انقلاب شکل وتوسعه یافته اند ، دارای اشکالات بی هویتی و مشکلات درکیفیت فضا و سیمای بصری هستند ؛ که لازم است در برنامه شهر داری ها و دهیاریها ارتقا و اعتلای هویت اسلامی ـ ایرانی قرارگرفته و بهینه سازی آنها صورت با مشارکت صاحبان آنها صورت پذیرد.
* ایشان در خصوص فضاهای عمومی بیان داشت : فضاهای عمومی مانند بوستانها ، مراکز فرهنگی و تجاری وغیره بایستی از نمادها و هویت های بیگانه و بی کیفیت در شهرها و روستاها ممانعت صورت پذیرد و براساس توصیه هفتم بیانیه گام دوم انقلاب با آن مقابله صورت پذیرد .
* وی در خصوص تمدن و شهر اظهار داشت : بخش عمده تمدن نوین اسلامی و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در حوزههای معماری و شهری می باشد ، لذا برای تحقق تمدن نوین اسلامی و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در برنامهریزیها و طراحیها در حوزههای معماری و شهرسازی بایستی تحولی اساسی صورت پذیرد .
* ایشان در خصوص آموزش عالی رشته های مهندسی گفت : در دوره کارشناسی و کارشناسی ازشد و دکتری اکثر دانشگاهها نه تنها به آموزش و پرورش مهندسان رشتههای مهندسی مرتبط مبنی بر رعایت هویت اسلامی ـ ایرانی توجهی نمی شود ؛ بلکه غالبا آموزشها بگونه ای است که با فرهنگ بومی تابق نداشته و بعضا نیز ترویج معماری منحط غربی و یا بی هویتی است ، که بایستی اصلاح نظام آموزش عالی کشور در رشته های مهندسی ساختمانها و بخصوص رشته های معماری رعایت هویت اسلامی ـ ایرانی برجسته و تقویت گردد .
* وی در خصوص مهندسان طراح بیان داشت : مهندسان و شرکتهای مشاور عموما هم با رعایت اصول معماری اسلامی نا اشناهستند و هم بی تعهد نسبت به رعایت آن در حالیکه تمامی پروژه های شهری و ساختمانی توسط اینان طراحی می شوند ، لذا آموزش مهندسان و شرکتهای مشاور با هدف کسب مهارت لازم در مورد معماری و شهرسازی اسلامی عملا انجام پذیرد و همچنین کنترل و نظارت بر طرحهای تهیه شده معماری و شهرسازی جهت حسن اجرای سیاستها و مقررات صورت پذیرد
* دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در پایان گفت : انتظار اینست که در برنامه هفتم توسعه کشور ، زیرساختهای شهر و روستاها و بناهای آن ها بایستی مقوم سبک زندگی اسلامی ایرانی درگام دوم انقلاب باشد !
این نشست با حضور آقای دکتر پور اسد ، خانم دکتر ابراهیم زاده ، اقای مهندس عرفان ، اقای محمد زاده ، اقای فراهانی و سایرین برگزار شد و به بحث و تبادل نظر پرداخته شد .