در این نوشتار ؛دعای بیستم صحیفه سجادیه (دعاى شريف مكارم الاخلاق ) با یک روش ابداعی منحصر بفرد جهت تدبر بهتر و سهل تر در فهم مطالب روح بخش و عرفانی آن بصورت منتظم شده و تدوین و ارایه شده است.همچنین برای یافتن سهل تر در بخش دوم ، دعاها بصورت الفبایی در آمده است .( بیستـ بیست )
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
دعای ۲۰ صحیفه سجادیه داروی بیماریهای اخلاقی است ، که با دعا از خدا درخواست میکنیم که رفع شده و از ایمان و اخلاق نیکو و اعمال پسندیده برخوردار شویم . در این دعا سی بار خدا را صدا زده ؛ که در ۱۹ مورد آن با صلوات همراه بوده است و پس از آن چند موضوع و در مجموع ۱۴۱ موضوع را از خداوند درخواست میداریم .
? رهبر انقلاب اسلامی : “دعاى شريف مكارم الاخلاق را – كه دعاى بيستم صحيفه‌ى سجاديّه است – زياد بخوانيد تا ببينيد آن چيزهايى كه امام سجاد عليه‌السّلام در اين دعا از خدا خواسته است، چيست. با كلمات ائمّه، با دعاهاى صحيفه‌ى سجاديّه، با اين داروهاى شفابخشى كه مى‌تواند بيماريهاى اخلاقى ما را شفا بخشد و زخمهاى وجود ما را درمان كند، خودمان را آشنا كنيم…. من توصیه میکنم که عزیزان، جوانها با این دعای بیستم صحیفه‌ی سجّادیّه آشنا بشوند.”
دعای بیستم صحیفه سجادیه که مستحب است خوانده شود ، بدین شرح است :
﴿۱﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و ایمانم را به کامل‌ترین ایمان رسان وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِي أَكْمَلَ الْإِيمَانِ ،
- و یقینم را برترین یقین قرار ده وَ اجْعَلْ يَقِينِي أَفْضَلَ الْيَقِينِ ،
- و نیتّم را به بهترین نیّت‌ها وَ انْتَهِ بِنِيَّتِي إِلَى أَحْسَنِ النِّيَّاتِ ،
- و عملم را به بهترین اعمال پایان بخش. وَ بِعَمَلِي إِلَى أَحْسَنِ الْاَعْمَالِ .
﴿۲﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- نیّتم را به لطفت کامل گردان وَفِّرْ بِلُطْفِكَ نِيَّتِي ،
- و یقینم را به رحمتت در گردونۀ صحّت و سلامت قرار ده وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَكَ يَقِينِي ،
- و فسادم را به قدرتت اصلاح کن. وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي.
﴿۳﴾ خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا از آنچه توجّه به آن دچار سرگرمی و مشغولیّت می‌کند، باز دار؛ وَ اكْفِنِي مَا يَشْغَلُنِي الاِهْتِمامُ بِهِ ،
- و در اموری به کار گیر که فردای قیامت در ارتباط با آن از من بازپرسی می‌کنی؛ وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تَسْأَلُنِي غَداً عَنْهُ ،
- و روزگارم را در اهدافی که مرا به خاطر آن به وجود آوردی پایان ده؛ وَ اسْتَفْرِغْ أَيَّامِي فِيما خَلَقْتَنِي لَهُ ،
- و مرا توانگر کن وَ أَغْنِنِي
- و روزیت را بر من بگستران وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِكَ ،
- و مرا به چشم‌داشت نسبت به آنچه در دست این و آن است دچار مکن و ارجمندم ساز؛ وَ لَا تَفْتِنِّي بِالنَّظَرِ ،
- و مرا به سرکشی و گردن‌کشی، گرفتار مساز؛ وَ أَعِزَّنِي وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكِبْرِ ،
- و بر مدار بندگی‌ات قرار ده وَ عَبِّدْنِي لَكَ
- و عبادتم را به خودپسندی تباه مکن وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِي بِالْعُجْبِ ،
- و خیر و نیکی را به دست من برای تمام مردم جاری ساز وَ أَجْرِ لِلنَّاسِ عَلَى يَدِيَ الْخَيْرَ
- و آن را با آلوده شدن به منّت نابود مکن وَ لَا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ ،
- و اخلاق شریفه و بلند مرتبه به من ببخش وَ هَبْ لِي مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ ،
- و از فخرفروشی نگاهم دار. وَ اعْصِمْنِي مِنَ الْفَخْرِ .
﴿۴﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و درجه و مرتبه مرا نزد مردم بلند مکن، مگر آن‌که به همان اندازه نزد خودم پَست گردانی؛ وَ لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا ،
- و عزّت آشکاری برایم ایجاد مکن، مگر آن‌که به همان اندازه، خواری باطنی برایم ایجاد کنی. وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا .
﴿۵﴾ خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ،
- و مرا به هدایتی شایسته بهره‌مند ساز که آن را با روشی دیگر جابجا نکنم وَ مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِهِ ،
- و راه حقّی نصیبم کن که از آن منحرف نشوم وَ طَرِيقَةِ حَقٍّ لَا أَزِيغُ عَنْهَا ،
- و نیّت استواری به من عنایت کن که در آن شک نورزم؛ وَ نِيَّةِ رُشْدٍ لَا أَشُكُّ فِيهَا ،
- و مرا زنده دار، مادامی که عمرم در طاعت تو به کار رود؛ وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمْرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ ،
- و هنگامی‌که عمرم بخواهد چراگاه شیطان شود، جانم را بستان؛ پیش از آن‌که دشمنی و نفرتت بر من پیشی گیرد، یا خشمت نسبت به من پابرجا و استوار شود. فَإِذَا كَانَ عُمْرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَيَّ .
﴿۶﴾ خدایا! / اللَّهُمَّ
- خصلت قابل سرزنشی را در وجود من وامگذار، جز این که اصلاحش کنی لَا تَدَعْ خَصْلَةً تُعَابُ مِنِّي إِلَّا أَصْلَحْتَهَا ،
- و عیب قابل سرزنشی را در عرصه گاه حیاتم رها مکن، جز این که نیکویش گردانی؛ وَ لَا عَائِبَةً أُوَنَّبُ بِهَا إِلَّا حَسَّنْتَهَا ،
- و کرامتی را در من ناقص مگذار، جز این که کاملش فرمایی. وَ لَا أُكْرُومَةً فِيَّ نَاقِصَةً إِلَّا أَتْمَمْتَهَا .
﴿۷﴾ خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و [این خصلت‌هایی که می‌شمارم، به نفع من] تغییر ده: /اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ أَبْدِلْنِي مِنْ
- شدت کینۀ دشمنان را به محبّت بِغْضَةِ أَهْلِ الشَّنَآنِ الْمحَبَّةَ ،
- و حسد متجاوزان را به مودّت وَ مِنْ حَسَدِ أَهْلِ الْبَغْيِ الْمَوَدَّةَ ،
- و بدگمانی و تهمت اهل صلاح را به اطمینان وَ مِنْ ظِنَّةِ أَهْلِ الصَّلَاحِ الثِّقَةَ ،
- و دشمنی نزدیکان را به دوستی وَ مِنْ عَدَاوَةِ الْأَدْنَيْنَ الْوَلَايَةَ ،
- و مخالفت خویشان را به خوش‌رفتاری وَ مِنْ عُقُوقِ ذَوِي الْأَرْحَامِ الْمَبَرَّةَ ،
- و تنها و بی‌یار گذاشتن نزدیکان را به یاری وَ مِنْ خِذْلَانِ الْأَقْرَبِينَ النُّصْرَةَ،
- و دوستی فریبکاران را به درست شدن دوستی وَ مِنْ حُبِّ الْمُدَارِينَ تَصْحِيحَ الْمِقَةِ ،
- و ردّ کردن هم‌نشینان را به رفتاری کریمانه وَ مِنْ رَدِّ الْمُلَابِسِينَ كَرَمَ الْعِشْرَةِ ،
- و تلخی ترس از ستمکاران را به شیرینی امنیّت. وَ مِنْ مَرَارَةِ خَوْفِ الظَّالِمِينَ حَلَاوَةَ الْاَمَنَةِ الْاَمَنَةِ
﴿۸﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا بر کسی که به من ستم می‌کند چیره وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي ،
- و بر ضدّ کسی که با من به مجادله برمی‌خیزد زبان گویا وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي ،
- و بر کسی که با من دشمنی می‌ورزد، پیروز قرار ده وَ ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي ،
- و علیه کسی که نیرنگم می‌زند، چاره‌جویی بخش؛ وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي ،
- و در برابر کسی که به من ستم می‌کند قدرت عنایت کن؛ وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي ،
- و علیه کسی که به من دشنام می‌دهد و غیبت می‌کند، توان تکذیب مرحمت فرما؛ وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي ،
- و از دست کسی که مرا تهدید می‌کند، به سلامت دار؛ وَ سَلَامَةً مِمَّنْ تَوَعَّدَنِي ،
- و از آن‌که مرا به راه صواب می‌برد، توفیق فرمان‌بری ده؛ وَ وَفِّقْنِي لِطَاعَةِ مَنْ سَدَّدَنِي ،
- و از آن‌که مرا به راه راست هدایت می‌کند، توفیق پیروی عنایت کن. وَ مُتَابَعَةِ مَنْ أَرْشَدَنِي .
﴿۹﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: وَ سَدِّدْنِي
- ایستادن در برابر کسی که به من خیانت کرده، با سلاح نصیحت و خیرخواهی؛ لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ ،
- پاداش دادن به کسی که از من دوری جسته، با نیکی و خوبی؛ وَ أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ ،
- جزا دادن به کسی که مرا از عطایش محروم ساخته، با بذل و بخشش؛ وَ أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ ،
- تلافی کردن نسبت به کسی که با من قطع رابطه کرده، با صله و پیوند؛ وَ أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ ،
- مخالفت ورزیدن با کسی که از من غیبت کرده، با نیکو یاد کردن از او؛ وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ ،
- به جا آوردن سپاس، در برابر خوبی وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ ،
- و چشم‌پوشی از بدی. وَ أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ
﴿۱۰﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
- و مرا به زیور شایستگان بیارای وَ حَلِّنِي، بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ ،
- و زینت پرهیزکاران را به من بپوشان که زیور و زینت شایستگان و پرهیزکاران در این امور است: وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ ،
- گسترش عدالت، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ ،
- فروخوردن خشم، وَ كَظْمِ الغَيْظِ ،
- خاموش کردن آتش فتنه، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ
- جمع کردن پراکنده‌شدگان، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ ،
- اصلاح بین مردم، و إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ ،
- آشکار کردن کارهای خوب مردم، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ ،
- پوشاندن عیوب انسان‌ها، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ ،
- نرم‌خویی، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ ،
- فروتنی، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ ،
- خوش‌رفتاری، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ ،
- آرامش، وَ سُكُونِ
- وقار، الرِّيحِ ،
- خوش‌اخلاقی، وَ طِيبِ الْمخَالَقَةِ
- پیشی گرفتن به سوی فضیلت، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ
- انتخاب نیکی و احسان، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ
- ترک سرزنش، وَ تَرْكِ التَّعْيِيرِ
- خوبی کردن به غیر مستحق، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ ،
- حق‌گویی گرچه سنگین باشد، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ ،
- اندک شمردن گفتار و کردار خوبم، هر چند زیاد باشد؛ وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ،
- و زیاد شمردن گفتار و رفتار بدم، هر چند اندک باشد؛ وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ،
- و همۀ این امور را کامل کن وَ أَكْمِلْ ذلك لِي
- به دوام اطاعتم از حضرتت بِدَوَامِ الطَّاعَةِ ،
- و همراهی با مسلمانان وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ ،
- و دست برداشتن از اهل بدعت وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ ،
- و آنان که رأی ساختگی در دین را به کار می‌گیرند،. وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّاْيِ الْمُخْتَرَعِ .
﴿۱۱﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و فراخ‌ترین روزی را، هنگامی‌که پیر شدم، برایم قرار ده؛ وَ اجْعَلْ أَوْسَعَ رِزْقِكَ عَلَيَّ إِذَا كَبِرْتُ ،
- و نیرومندترین نیرویت را، زمانی که خسته و درمانده شدم، نصیبم کن؛ وَ أَقْوَى قُوَّتِكَ فِيَّ إِذَا نَصِبْتُ ،
- و مرا به سستی و کسالت از بندگی‌ات مبتلا نکن؛ وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكَسَلِ عَنْ عِبَادَتِكَ ،
- و نه به نابینایی از شناخت راهت وَ لَا الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ ،
- و نه به دچار شدن انحراف از دوستی‌ات وَ لَا بِالتَّعَرُّضِ لِخِلَافِ مَحَبَّتِكَ ،
- و نه به همراهی کردن با کسی که از تو جدا شده وَ لَا مُجَامَعَةِ مَنْ تَفَرَّقَ عَنْكَ ،
- و نه به جدا شدن از کسی که با تو همراه گشته. وَ لَا مُفَارَقَةِ مَنِ اجْتَمَعَ إِلَيْكَ .
﴿۱۲﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- چنانم قرار ده که هنگام ضرورت با کمک حضرتت به دشمنان حمله کنم اجْعَلْنِي أَصُولُ بِكَ عِنْدَ الضَّرُورَةِ ،
- و به هنگام اقتضا و لزوم از تو بخواهم وَ أَسْأَلُكَ عِنْدَ الْحَاجَةِ ،
- و زمان درماندگی و مسکنت، به درگاه تو بنالم؛ وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ عِنْدَ الْمَسْكَنَةِ ،
- و مرا به این امور امتحان مکن: وَ لَا تَفْتِنِّي
- کمک خواستن از غیر خودت، هنگامی‌که تنگدست و ناچار شوم بِالِاسْتِعَانَةِ بِغَيْرِكَ إِذَا اضْطُرِرْتُ ،
- به خاکساری و فروتنی در برابر ما سوای وجودت، ؛ وَ لَا بِالْخُضُوعِ لِسُؤَالِ غَيْرِكَ إِذَا افْتَقَرْتُ ،
- زمانی که به تهی‌دستی گرفتار آیم؛ و زاری کردن به درگاه غیر حضرتت، وقتی که دچار ترس شوم وَ لَا بِالتَّضَرُّعِ إِلَى مَنْ دُونَكَ إِذَا رَهِبْتُ
- تا به خاطر این امور مستحق خواری ،فَأَسْتَحِقَّ بِذَلِكَ
- و منع نعمت خِذْلَانَكَ
- و روی‌گردانی وَ مَنْعَكَ
- و بی‌اعتنایی از جانب تو گردم؛ وَ إِعْرَاضَكَ ،
ای مهربان‌ترین مهربانان! يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
﴿۱۳﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- آنچه شیطان از آرزوی باطل و بدگمانی و حسد در دل من می‌اندازد، اجْعَلْ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِي رُوعِي مِنَ الَّتمَنِّي وَ التَّظَنِّي وَ الْحَسَدِ
- همه را یاد بزرگی‌ات و اندیشه در قدرتت و تصمیم و طرح علیه دشمنت قرار ده؛ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ ، وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ ، وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّكَ ،
- و آنچه بر زبانم جاری می‌کند، وَ مَا أَجْرَى عَلَى لِسَانِي
- از فحش مِنْ لَفْظَةِ فُحْشٍ
- و بدگویی أَوْ هُجْرٍ
- یا ناسزا به ناموس مردم أَوْ شَتْمِ عِرْضٍ
- یا گواهی دادن باطل أَوْ شَهَادَةِ بَاطِلٍ
- یا غیبت مؤمن غایبی أَوِ اغْتِيَابِ مُؤْمِنٍ غَائِبٍ
- یا دشنام به حاضری و آنچه شبیه اینهاست، أَوْ سَبِّ حَاضِرٍ
- همه را سخن به حمد و سپاست وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ نُطْقاً بِالْحَمْدِ لَكَ ،
- و مبالغه در ثنایت وَ إِغْرَاقاً فِي الثَّنَاءِ عَلَيْكَ ،
- و فرو رفتن در تعظیمت وَ ذَهَاباً فِي تَمْجِيدِكَ ،
- و شکر نعمتت وَ شُكْراً لِنِعْمَتِكَ ،
- و اقرار به احسانت وَ اعْتِرَافاً بِاِحْسَانِكَ ،
- و شمردن نعمت‌هایت قرار ده. و اِحْصَاءً لِمِنَنِكَ .
﴿۱۴﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و بر من ستم نشود، در حالی‌که به دفعش از من توانایی؛ وَ لَا أُظْلَمَنَّ وَ أَنْتَ مُطِيقٌ لِلدَّفْعِ عَنِّي ،
- و بر دیگری ستم نکنم، در حالی‌که بر نگاه داشتنش از من قادری؛ وَ لَا أَظْلِمَنَّ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى الْقَبْضِ مِنِّي ،
- و گمراه نشوم در حالی که بر هدایت من نیرومندی؛ وَ لَا أَضِلَّنَّ وَ قَدْ أَمْكَنَتْكَ هِدَايَتِي
- و تهی‌دست نشوم، در حالی که فراخی روزی من نزد توست؛ وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُسْعِي ،
- و طغیان نکنم، در حالی که توانگری من از جانب توست. وَ لَا أَطْغَيَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُجْدِي .
﴿۱۵﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- به سوی آمرزشت آمدم إِلَى مَغْفِرَتِكَ وَفَدْتُ ،
- و به جانب بخششت روی کردم وَ إِلَى عَفْوِكَ قَصَدْتُ ،
- و به گذشتت مشتاقم وَ إِلَى تَجَاوُزِكَ اشْتَقْتُ ،
- و به احسانت اعتماد کردم؛ وَ بِفَضْلِكَ وَثِقْتُ ،
- چیزی نزد من نیست که به خاطر آن سزاوار آمرزش تو شوم وَ لَيْسَ عِنْدِي مَا يُوجِبُ لِي مَغْفِرَتَكَ ،
- و عملی که به خاطر آن مستحق بخششت شوم؛ وَ لَا فِي عَمَلِي مَا أَسْتَحِقُّ بِهِ عَفْوَكَ ،
- و پس از این‌که بر ضد خود داوری کردم،
- به این نتیجه رسیدم که چیزی جز احسانت برایم نیست؛ وَ مَا لِي بَعْدَ أَنْ حَكَمْتُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا فَضْلُكَ ،
- پس بر محمّد و آلش درود فرست و به من احسان کن. فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ تَفَضَّلْ عَلَيَّ .
﴿۱۶﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- به هدایت، گویایم کن وَ أَنْطِقْنِي بِالْهُدَى ،
- و تقوا را به من الهام فرما وَ أَلْهِمْنِي التَّقْوَى ،
- و به پاکیزه‌ترین روش توفیقم ده وَ وَفِّقْنِي لِلَّتِي هِيَ أَزْكَى ،
- و به اموری که پسندیده‌تر است به کارم گیر. وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَرْضَى .
﴿۱۷﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- مرا به برترین راه ببر اسْلُكْ بِيَ الطَّرِيقَةَ الْمُثْلَى ،
- و مرا بر آیینت قرار ده وَ اجْعَلْنِي عَلَى مِلَّتِكَ
- که بر اساس آن بمیرم و بر مبنای آن زنده باشم. أَمُوتُ وَ أَحْيَا .
﴿۱۸﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا در تمام امور زندگی از میانه‌روی بهره‌مند کن وَ مَتِّعْنِي بِالِاقْتِصَادِ ،
- و اهل صواب و درستی وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ السَّدَادِ ،
- و از زمره راهنمایان به خیر وَ مِنْ أَدِلَّةِ الرَّشَادِ ،
- و از بندگان شایسته‌ات قرار ده؛ وَ مِنْ صَالِحِ الْعِبَادِ ،
- و رستگاری روز قیامت وَ ارْزُقْنِي فَوْزَ الْمَعَادِ ،
- و سلامت از کمینگاه عذاب را روزی‌ام کن. وَ سلَامَةَ الْمِرْصَادِ .
﴿۱۹﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- از نَفْس من آنچه که او را رهایی و نجات می‌دهد، برای خود دریافت کن خُذْ لِنَفْسِكَ مِنْ نَفْسِي مَا يُخَلِّصُهَا ،
- و برای نفس من از نفس من، آنچه که او را اصلاح می‌کند، باقی گذار؛ وَ أَبْقِ لِنَفْسِي مِنْ نَفْسِي مَا يُصْلِحُهَا ،
همانا نفس من در معرض هلاکت است، مگر این که تو حفظش کنی. فَإِنَّ نَفْسِي هَالِكَةٌ أَوْ تَعْصِمَهَا .
﴿۲۰﴾ خدایا! / اللَّهُمَّ
- اگر اندوهگین شوم، تو ذخیره و مایۀ دل‌خوشی منی؛ أَنْتَ عُدَّتِي إِنْ حَزِنْتُ ،
- و اگر از هر دری محرومم کنند، تو محلّ رفت و آمد منی؛ وَ أَنْتَ مُنْتَجَعِي إِنْ حُرِمْتُ ،
- و اگر در فشار و سختی قرار گیرم، کمک خواهی‌ام از وجود توست؛ وَ بِكَ اسْتِغَاثَتِي إِنْ كَرِثْتُ ،
- و آنچه از دستم رود، عوض و بدلش نزد توست؛ وَ عِنْدَكَ مِمَّا فَاتَ خَلَفٌ ،
- و برای هر چه فاسد شود، مایۀ اصلاح پیش توست؛ وَ لِمَا فَسَدَ صَلَاحٌ ،
- و هر آنچه را ناپسند داری، تغییرش به دست توست؛ وَ فِيما أَنْكَرْتَ تَغْيِيرٌ ،
خدایا! فَ
- پیش از بلا، به تندرستی و عافیت؛ امْنُنْ عَلَيَّ قَبْلَ الْبَلَاءِ بِالْعَافِيَةِ ،
- و قبل از درخواست، به توانگری؛ وَ قَبْلَ الطَّلَبِ بِالْجِدَةِ ،
- و پیش از گمراهی، به هدایت بر من منّت گذار؛ وَ قَبْلَ الضَّلَالِ بِالرَّشَادِ ،
- و مرا از سختی و دشواری آزار بندگان بازدار وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ مَعَرَّةِ الْعِبَادِ ،
- و ایمنی روز قیامت را نصیبم کن وَ هَبْ لِي أَمْنَ يَوْمِ الْمَعَادِ ،
- و ارشاد کردن نیکو و خوب را به من عطا فرما. وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الْاِرْشَادِ .
﴿۲۱﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست،/ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- شرور را به لطف خود از من برطرف کن وَ ادْرَأْ عَنِّي بِلُطْفِكَ ،
- و به نعمتت مرا پرورش ده وَ اغْذُنِي بِنِعْمَتِكَ ،
- و به بزرگواری‌ات مرا اصلاح کن وَ أَصْلِحْنِي بِكَرَمِكَ ،
- و به احسانت مرا مداوا فرما وَ دَاوِنِي بِصُنْعِكَ ،
- و در سایۀ پناهت جای ده وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاكَ،
- و خلعت خشنودی‌ات را بر من بپوشان؛ وَ جَلِّلْنِي رِضَاكَ ،
- و زمانی که امور بر من مبهم و مشکل شود، به هدایت آمیزترینش وَ وَفِّقْنِي إِذَا اشْتَكَلَتْ عَلَيَّ الْأُمُورُ لِأَهْدَاهَا ،
- و هنگامی‌که اعمال برایم مشتبه شود، به پاکیزه‌ترینش وَ إِذَا تَشَابَهَتِ الْأَعْمَالُ لِأَزْكَاهَا ،
- و چون آیین‌ها دچار اختلاف شوند، به پسندیده‌ترینش، موفقم دار. وَ إِذَا تَنَاقَضَتِ الْمِلَلُ لِأَرْضَاهَا .
﴿۲۲﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و تارک وجودم را به تاج توانایی و لیاقت بیارای وَ تَوِّجْنِي بِالْكِفَايَةِ
- و به حسن سرپرستی، بلند مرتبه‌ام گردان وَ سُمْنِي حُسْنَ الْوِلَايَةِ ،
- و مرا هدایت راستین ببخش وَ هَبْ لِي صِدْقَ الْهِدَايَةِ ،
- و به گشایش در امور زندگی آزمایشم مکن وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ ،
- و آرامش نیکو به من عطا فرما وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الدَّعَةِ ،
- و زندگی‌ام را دشوار و سخت قرار مده وَ لَا تَجْعَلْ عَيْشِي كَدّاً كَدّاً ،
- و دعایم را به من بر مگردان، برگرداندنی تلخ و ناهنجار؛ وَ لَا تَرُدَّ دُعَائِي عَلَيَّ رَدّاً ،
همانا من برای تو ضدی در اعتقادم قرار نمی‌دهم و با تو همانند و شبیهی نمی‌خوانم. فَإِنِّي لَا أَجْعَلُ لَكَ ضِدّاً ،وَ لَا أَدْعُو مَعَكَ نِدّاً .
﴿۲۳﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا از زیاده‌روی بازدار وَ امْنَعْنِي مِنَ السَّرَفِ ،
- و روزی‌ام را از خسارت و تباهی نگاه دار وَ حَصِّنْ رِزْقِي مِنَ التَّلَفِ ،
- و دارایی‌ام را به برکت در آن افزون کن وَ وَفِّرْ مَلَكَتِي بِالْبَرَكَةِ فِيهِ ،
- و مرا برای خیر و نیکی در آنچه از آن مال هزینه میکنم، به راه هدایت برسان. وَ أَصِبْ بِي سَبِيلَ الْهِدَايَةِ لِلْبِرِّ فِيما أُنْفِقُ مِنْهُ.
﴿۲۴﴾ خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا از سختی و دشواری کسب و کار بازدار وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ الِاكْتِسَابِ ،
- و روزی‌ام را از جایی که گمان نمی‌برم، عنایت فرما؛ وَ ارْزُقْنِي مِنْ غَيْرِ احْتِسَابٍ ،
- تا در راه به دست آوردن روزی از بندگی‌ات باز نمانم و سنگینی ناسالمی و ناهنجاری کسب را به دوش نکشم. فَلَا أَشْتَغِلَ عَنْ عِبَادَتِكَ بِالطَّلَبِ ، وَ لَا أَحْتَمِلَ إِصْرَ تَبِعَاتِ الْمَكْسَبِ.
﴿۲۵﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- آنچه را می‌طلبم، به قدرتت برایم فراهم کن؛ فَأَطْلِبْنِي بِقُدْرَتِكَ مَا أَطْلُبُ ،
- و از آنچه می‌ترسم، به عزّتت پناهم ده. وَ أَجِرْنِي بِعِزَّتِكَ مِمَّا أَرْهَبُ .
﴿۲۶﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و آبرویم را به توانگری حفظ کن وَ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ ،
- و قدر و منزلتم را به تنگدستی پست مفرما وَ لَا تَبْتَذِلْ جَاهِي بِالْإِقْتَارِ
- که از روزی‌خوارانت روزی بخواهم فَأَسْتَرْزِقَ أَهْلَ رِزْقِكَ ،
- و از بَدان و اشرار آفریده‌هایت، عطایی درخواست کنم؛ وَ أَسْتَعْطِيَ شِرَارَ خَلْقِكَ ،
- تا به سپاسگزاری کسی که عطایم می‌کند، گرفتار شوم؛ فَأَفْتَتِنَ بِحَمْدِ مَنْ أَعْطَانِي ،
- و به سرزنش کسی که از عطا کردن به من باز می‌ایستد، دچار گردم؛ وَ اُبْتَلَي بِذَمِّ مَنْ مَنَعَنِي ،
- و حال آن‌که تو متولّی بخشش و بازدارندگی من هستی، وَ أَنْتَ مِنْ دُونِهِمْ وَلِيُّ الْإِعْطَاءِ
- نه دیگران. وَ الْمَنْعِ .
﴿۲۷﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- روزی من کن. وَ ارْزُقْنِي
- و صحت و سلامتی که در عبادت هزینه شود، صِحَّةً فِي عِبَادَةٍ ،
- آسایش و فراغتی که در فضای زهد به کارم آید وَ فَرَاغاً فِي زَهَادَةٍ ،
- و دانش و معرفتی که در عمل به کار گرفته شود وَ عِلْماً فِي اسْتِعْمَالٍ ،
- و پارسایی و تقوایی که از افراط و تفریط دور باشد، وَ وَرَعاً فِي اِجْمَالٍ .
﴿۲۸﴾خدایا! / اللَّهُمَّ
- مدّت عمرم را به عفو و بخششت پایان ده اخْتِمْ بِعَفْوِكَ أَجَلِي ،
- و آرزویم را در امید به رحمتت تحقّق ده وَ حَقِّقْ فِي رَجَاءِ رَحْمَتِكَ أَمَلِي ،
- و راه‌هایم را برای رسیدن به خشنودی‌ات هموار ساز وَ سَهِّلْ إِلَى بُلُوغِ رِضَاكَ سُبُلِي ،
- و در تمام احوال، کردارم را نیکو گردان. وَ حَسِّنْ فِي جَمِيعِ أَحْوَالِي عَمَلِي .
﴿۲۹﴾خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست / اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- و مرا در اوقات بی‌خبری برای یادت بیداری ده وَ نَبِّهْنِي لِذِكْرِكَ فِي أَوْقَاتِ الْغَفْلَةِ ،
- و در روزگار مهلت برای فرمان برداری‌ات به کار گیر وَ اسْتَعْمِلْنِي بِطَاعَتِكَ فِي أَيَّامِ الْمُهْلَةِ ،
- و برایم راه آسانی به سوی محبّتت بازو هموار کن وَ انْهَجْ لِي إِلَى مَحَبَّتِكَ سَبِيلًا سَهْلَةً ،
- و به سبب آن، خیر دنیا و آخرت را برایم کامل ساز. أَكْمِلْ لِي بِهَا خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ .
﴿۳۰﴾خدایا! و بر محمّد و آلش درود فرست، / اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- مانند برترین درودی که پیش از او بر یکی از بندگانت فرستادی كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ قَبْلَهُ ،
- و پس از او بر یکی از آفریده‌هایت می‌فرستی وَ أَنْتَ مُصَلٍّ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَهُ ،
- و ما را در دنیا و آخرت خیر و خوبی عطا کن وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآْخِرَةِ حَسَنَةً ،
- و مرا به رحمتت از شکنجۀ آتش حفظ فرما. وَ قِنِي بِرَحْمَتِكَ عَذَابَ النَّارِ .
***** دعای الفبایی *****
دعاهای ابوحمزه ثمالی به ترتیب الفبا
*********
- اختلاف : و چون آیین‌ها دچار اختلاف شوند، به پسندیده‌ترینش، موفقم دار.وَ إِذَا تَنَاقَضَتِ الْمِلَلُ لِأَرْضَاهَا .
- اخلاق شریفه و بلند مرتبه به من ببخش وَ هَبْ لِي مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ ،
- ارشادکردن : و ارشاد کردن نیکو و خوب را به من عطا فرما. وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الْاِرْشَادِ .
- ازدست دادنم : و آنچه از دستم رود، عوض و بدلش نزد توست؛ وَ عِنْدَكَ مِمَّا فَاتَ خَلَفٌ ،
- اصلاحم : و به بزرگواری‌ات مرا اصلاح کن وَ أَصْلِحْنِي بِكَرَمِكَ ،
- امتحان : مرا به این امور امتحان مکن: وَ لَا تَفْتِنِّي
- امورم : و در اموری به کار گیر که فردای قیامت در ارتباط با آن از من بازپرسی می‌کنی؛ وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تَسْأَلُنِي غَداً عَنْهُ ،
- انحراف : نه به دچار شدن انحراف از دوستی‌ات وَ لَا بِالتَّعَرُّضِ لِخِلَافِ مَحَبَّتِكَ ،
- اندوهگین شدنم : اگر اندوهگین شوم، تو ذخیره و مایۀ دل‌خوشی منی؛ أَنْتَ عُدَّتِي إِنْ حَزِنْتُ ،
- اهل صواب و درستی وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ السَّدَادِ ،
- ایمانم را به کامل‌ترین ایمان رسان وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِي أَكْمَلَ الْإِيمَانِ ،
- آبرویم را به توانگری حفظ کن وَ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ ،
- آتش : و مرا به رحمتت از شکنجۀ آتش حفظ فرما. وَ قِنِي بِرَحْمَتِكَ عَذَابَ النَّارِ .
- آرامش نیکو به من عطا فرما وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الدَّعَةِ ،
- آرزویم را در امید به رحمتت تحقّق ده وَ حَقِّقْ فِي رَجَاءِ رَحْمَتِكَ أَمَلِي ،
- آزمایش در زندگی : و به گشایش در امور زندگی آزمایشم مکن وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ ،
- آسایش و فراغتی که در فضای زهد به کارم آید وَ فَرَاغاً فِي زَهَادَةٍ ،
- آیین خدا : مرا بر آیینت قرار ده که بر اساس آن بمیرم و بر مبنای آن زنده باشم. وَ اجْعَلْنِي عَلَى مِلَّتِكَ أَمُوتُ وَ أَحْيَا .
- بدگمانی و تهمت اهل صلاح را به اطمینان تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ ظِنَّةِ أَهْلِ الصَّلَاحِ الثِّقَةَ ،
- بلا : پیش از بلا، به تندرستی و عافیت؛ امْنُنْ عَلَيَّ قَبْلَ الْبَلَاءِ بِالْعَافِيَةِ ،
- بندگی : و بر مدار بندگی‌ات قرار ده وَ عَبِّدْنِي لَكَ
- بنده شایسته : از بندگان شایسته‌ات قرار ده؛ وَ مِنْ صَالِحِ الْعِبَادِ ،
- بیداری : و مرا در اوقات بی‌خبری برای یادت بیداری ده وَ نَبِّهْنِي لِذِكْرِكَ فِي أَوْقَاتِ الْغَفْلَةِ ،
- بینایی : نه به نابینایی از شناخت راهت وَ لَا الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ ،
- پارسایی و تقوایی که از افراط و تفریط دور باشد، وَ وَرَعاً فِي اِجْمَالٍ .
- پروزشم : و به نعمتت مرا پرورش ده وَ اغْذُنِي بِنِعْمَتِكَ ،
- پناه : و در سایۀ پناهت جای ده وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاكَ،
- ترس : و از آنچه می‌ترسم، به عزّتت پناهم ده. وَ أَجِرْنِي بِعِزَّتِكَ مِمَّا أَرْهَبُ .
- تقوا را به من الهام فرما وَ أَلْهِمْنِي التَّقْوَى ،
- تلخی ترس از ستمکاران را به شیرینی امنیّت تغییر ده . أَبْدِلْنِي مِنْ مَرَارَةِ خَوْفِ الظَّالِمِينَ حَلَاوَةَ الْاَمَنَةِ الْاَمَنَةِ
- تنها و بی‌یار گذاشتن نزدیکان را به یاری تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ خِذْلَانِ الْأَقْرَبِينَ النُّصْرَةَ،
- توانگری : مرا توانگر کن وَ أَغْنِنِي
- توفیق : به پاکیزه‌ترین روش توفیقم ده وَ وَفِّقْنِي لِلَّتِي هِيَ أَزْكَى ،
- تهدیدگر : از دست کسی که مرا تهدید می‌کند، به سلامت دار؛ وَ سَلَامَةً مِمَّنْ تَوَعَّدَنِي ،
- تهی دستی : زمانی که به تهی‌دستی گرفتار آیم؛ و زاری کردن به درگاه غیر حضرتت، وقتی که دچار ترس شوم وَ لَا بِالتَّضَرُّعِ إِلَى مَنْ دُونَكَ إِذَا رَهِبْتُ
- تا به خاطر این امور مستحق خواری ،فَأَسْتَحِقَّ بِذَلِكَ
- و منع نعمت خِذْلَانَكَ
- و روی‌گردانی وَ مَنْعَكَ
- و بی‌اعتنایی از جانب تو گردم؛ وَ إِعْرَاضَكَ ،
- تهی‌دست نشوم، در حالی که فراخی روزی من نزد توست؛ وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُسْعِي ،
- جدا شده از خدا : نه به جدا شدن از کسی که با تو همراه گشته. وَ لَا مُفَارَقَةِ مَنِ اجْتَمَعَ إِلَيْكَ .
- جدا شده از خدا : نه به همراهی کردن با کسی که از تو جدا شده وَ لَا مُجَامَعَةِ مَنْ تَفَرَّقَ عَنْكَ ،
- چشم پوشی: مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: و چشم‌پوشی از بدی. سَدِّدْنِي أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ
- چشم داشت : و مرا به چشم‌داشت نسبت به آنچه در دست این و آن است دچار مکن و ارجمندم ساز؛ وَ لَا تَفْتِنِّي بِالنَّظَرِ ،
- حسد متجاوزان را به مودّت تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ حَسَدِ أَهْلِ الْبَغْيِ الْمَوَدَّةَ ،
- خشنودی خدا : و خلعت خشنودی‌ات را بر من بپوشان؛ وَ جَلِّلْنِي رِضَاكَ ،
- خصلت قابل سرزنشی را در وجود من وامگذار، جز این که اصلاحش کنی لَا تَدَعْ خَصْلَةً تُعَابُ مِنِّي إِلَّا أَصْلَحْتَهَا ،
- خواستن از خدا : به هنگام اقتضا و لزوم از تو بخواهم وَ أَسْأَلُكَ عِنْدَ الْحَاجَةِ ،
- خیانتکار : و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: ایستادن در برابر کسی که به من خیانت کرده، با سلاح نصیحت و خیرخواهی؛ سَدِّدْنِي لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ ،
- خیر : و ما را در دنیا و آخرت خیر و خوبی عطا کن وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآْخِرَةِ حَسَنَةً ،
- دارایی‌ام را به برکت در آن افزون کن وَ وَفِّرْ مَلَكَتِي بِالْبَرَكَةِ فِيهِ ،
- دانش و معرفتی که در عمل به کار گرفته شود وَ عِلْماً فِي اسْتِعْمَالٍ ،
- درجه و مرتبه مرا نزد مردم بلند مکن، مگر آن‌که به همان اندازه نزد خودم پَست گردانی؛ وَ لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا ،
- درخواست :و قبل از درخواست، به توانگری؛ وَ قَبْلَ الطَّلَبِ بِالْجِدَةِ ،
- درخواستم : آنچه را می‌طلبم، به قدرتت برایم فراهم کن؛ فَأَطْلِبْنِي بِقُدْرَتِكَ مَا أَطْلُبُ ،
- دست من : و خیر و نیکی را به دست من برای تمام مردم جاری ساز وَ أَجْرِ لِلنَّاسِ عَلَى يَدِيَ الْخَيْرَ
- دشمن خدا : همه را یاد بزرگی‌ات و اندیشه در قدرتت و تصمیم و طرح علیه دشمنت قرار ده؛ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ ، وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ ، وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّكَ ،
- دشمناگو : علیه کسی که به من دشنام می‌دهد و غیبت می‌کند، توان تکذیب مرحمت فرما؛ وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي ،
- دشمنان :چنانم قرار ده که هنگام ضرورت با کمک حضرتت به دشمنان حمله کنم اجْعَلْنِي أَصُولُ بِكَ عِنْدَ الضَّرُورَةِ ،
- دشمنی : بر کسی که با من دشمنی می‌ورزد، پیروز قرار ده وَ ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي ،
- دشمنی نزدیکان را به دوستی تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ عَدَاوَةِ الْأَدْنَيْنَ الْوَلَايَةَ ،
- دعایم را به من بر مگردان، برگرداندنی تلخ و ناهنجار؛ وَ لَا تَرُدَّ دُعَائِي عَلَيَّ رَدّاً ،
- دنیا و آخرت : به سبب آن، خیر دنیا و آخرت را برایم کامل ساز. أَكْمِلْ لِي بِهَا خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ .
- دوری کننده از من : و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: پاداش دادن به کسی که از من دوری جسته، با نیکی و خوبی؛ سَدِّدْنِي أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ ،
- دوستی فریبکاران را به درست شدن دوستی تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ حُبِّ الْمُدَارِينَ تَصْحِيحَ الْمِقَةِ ،
- راه برتر : مرا به برترین راه ببر که بر اساس آن بمیرم و بر مبنای آن زنده باشم اسْلُكْ بِيَ الطَّرِيقَةَ الْمُثْلَى ، أَمُوتُ وَ أَحْيَا .
- راه حقّی نصیبم کن که از آن منحرف نشوم وَ طَرِيقَةِ حَقٍّ لَا أَزِيغُ عَنْهَا ،
- راه میانه رویی : و مرا در تمام امور زندگی از میانه‌روی بهره‌مند کن وَ مَتِّعْنِي بِالِاقْتِصَادِ ،
- راهنمای خیر : از زمره راهنمایان به خیر وَ مِنْ أَدِلَّةِ الرَّشَادِ ،
- راه‌هایم را برای رسیدن به خشنودی‌ات هموار ساز وَ سَهِّلْ إِلَى بُلُوغِ رِضَاكَ سُبُلِي ،
- ردّ کردن هم‌نشینان را به رفتاری کریمانه تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ رَدِّ الْمُلَابِسِينَ كَرَمَ الْعِشْرَةِ ،
- رستگاری روز قیامت وَ ارْزُقْنِي فَوْزَ الْمَعَادِ ،
- روزگارم را در اهدافی که مرا به خاطر آن به وجود آوردی پایان ده؛ وَ اسْتَفْرِغْ أَيَّامِي فِيما خَلَقْتَنِي لَهُ ،
- روزی : فراخ‌ترین روزی را، هنگامی‌که پیر شدم، برایم قرار ده؛ وَ اجْعَلْ أَوْسَعَ رِزْقِكَ عَلَيَّ إِذَا كَبِرْتُ ،
- روزی من کن….. وَ ارْزُقْنِي
- روزی‌ام را از جایی که گمان نمی‌برم، عنایت فرما؛ تا در راه به دست آوردن روزی از بندگی‌ات باز نمانم و سنگینی ناسالمی و ناهنجاری کسب را به دوش نکشم. وَ ارْزُقْنِي مِنْ غَيْرِ احْتِسَابٍ ،فَلَا أَشْتَغِلَ عَنْ عِبَادَتِكَ بِالطَّلَبِ ، وَ لَا أَحْتَمِلَ إِصْرَ تَبِعَاتِ الْمَكْسَبِ.
- روزی‌ام را از خسارت و تباهی نگاه دار وَ حَصِّنْ رِزْقِي مِنَ التَّلَفِ ،
- روزیت را بر من بگستران وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِكَ ،
- زبان : آنچه بر زبانم جاری می‌کند، وَ مَا أَجْرَى عَلَى لِسَانِي
- از فحش مِنْ لَفْظَةِ فُحْشٍ
- و بدگویی أَوْ هُجْرٍ
- یا ناسزا به ناموس مردم أَوْ شَتْمِ عِرْضٍ
- یا گواهی دادن باطل أَوْ شَهَادَةِ بَاطِلٍ
- یا غیبت مؤمن غایبی أَوِ اغْتِيَابِ مُؤْمِنٍ غَائِبٍ
- یا دشنام به حاضری و آنچه شبیه اینهاست، أَوْ سَبِّ حَاضِرٍ
- همه را سخن به حمد و سپاست وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ نُطْقاً بِالْحَمْدِ لَكَ ،
- و مبالغه در ثنایت وَ إِغْرَاقاً فِي الثَّنَاءِ عَلَيْكَ ،
- و فرو رفتن در تعظیمت وَ ذَهَاباً فِي تَمْجِيدِكَ ،
- و شکر نعمتت وَ شُكْراً لِنِعْمَتِكَ ،
- و اقرار به احسانت وَ اعْتِرَافاً بِاِحْسَانِكَ ،
- و شمردن نعمت‌هایت قرار ده. و اِحْصَاءً لِمِنَنِكَ .
- زندگی و آزمایش : و به گشایش در امور زندگی آزمایشم مکن وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ ،
- زندگی‌ام را دشوار و سخت قرار مده وَ لَا تَجْعَلْ عَيْشِي كَدّاً كَدّاً ،
- زنده بودنم : مرا زنده دار، مادامی که عمرم در طاعت تو به کار رود؛ وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمْرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ ،
- زیاده روی :و مرا از زیاده‌روی بازدار وَ امْنَعْنِي مِنَ السَّرَفِ ،
- زینت پرهیزکاران را به من بپوشان که زیور و زینت شایستگان و پرهیزکاران در این امور است: وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ ،
- گسترش عدالت، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ ،
- فروخوردن خشم، وَ كَظْمِ الغَيْظِ ،
- خاموش کردن آتش فتنه، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ
- جمع کردن پراکنده‌شدگان، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ ،
- اصلاح بین مردم، و إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ ،
- آشکار کردن کارهای خوب مردم، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ ،
- پوشاندن عیوب انسان‌ها، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ ،
- نرم‌خویی، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ ،
- فروتنی، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ ،
- خوش‌رفتاری، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ ،
- آرامش، وَ سُكُونِ
- وقار، الرِّيحِ ،
- خوش‌اخلاقی، وَ طِيبِ الْمخَالَقَةِ
- پیشی گرفتن به سوی فضیلت، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ
- انتخاب نیکی و احسان، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ
- ترک سرزنش، وَ تَرْكِ التَّعْيِيرِ
- خوبی کردن به غیر مستحق، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ ،
- حق‌گویی گرچه سنگین باشد، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ ،
- اندک شمردن گفتار و کردار خوبم، هر چند زیاد باشد؛ وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ،
- و زیاد شمردن گفتار و رفتار بدم، هر چند اندک باشد؛ وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ،
- زیور : مرا به زیور شایستگان بیارای وَ حَلِّنِي، بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ ،
- سپاس: و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: به جا آوردن سپاس، در برابر خوبی سَدِّدْنِي أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ ،
- ستم : بر من ستم نشود، در حالی‌که به دفعش از من توانایی؛ وَ لَا أُظْلَمَنَّ وَ أَنْتَ مُطِيقٌ لِلدَّفْعِ عَنِّي ،
- ستم : و بر دیگری ستم نکنم، در حالی‌که بر نگاه داشتنش از من قادری؛ وَ لَا أَظْلِمَنَّ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى الْقَبْضِ مِنِّي ،
- ستم : و در برابر کسی که به من ستم می‌کند قدرت عنایت کن؛ وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي ،
- ستم کار : مرا بر کسی که به من ستم می‌کند چیره ساز وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي ،
- سختی : و اگر در فشار و سختی قرار گیرم، کمک خواهی‌ام از وجود توست؛ وَ بِكَ اسْتِغَاثَتِي إِنْ كَرِثْتُ ،
- سختی : و مرا از سختی و دشواری آزار بندگان بازدار وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ مَعَرَّةِ الْعِبَادِ ،
- سرپرستی : و به حسن سرپرستی، بلند مرتبه‌ام گردان وَ سُمْنِي حُسْنَ الْوِلَايَةِ ،
- سرکشی : مرا به سرکشی و گردن‌کشی، گرفتار مساز؛ وَ أَعِزَّنِي وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكِبْرِ ،
- سستی : مرا به سستی و کسالت از بندگی‌ات مبتلا نکن؛ وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكَسَلِ عَنْ عِبَادَتِكَ ،
- شبهه : زمانی که امور بر من مبهم و مشکل شود، به هدایت آمیزترینش وَ وَفِّقْنِي إِذَا اشْتَكَلَتْ عَلَيَّ الْأُمُورُ لِأَهْدَاهَا ،
- شبهه :و هنگامی‌که اعمال برایم مشتبه شود، به پاکیزه‌ترینش وَ إِذَا تَشَابَهَتِ الْأَعْمَالُ لِأَزْكَاهَا ،
- شرور را به لطف خود از من برطرف کن وَ ادْرَأْ عَنِّي بِلُطْفِكَ ،
- صحت و سلامتی که در عبادت هزینه شود، صِحَّةً فِي عِبَادَةٍ ،
- طغیان نکنم، در حالی که توانگری من از جانب توست. وَ لَا أَطْغَيَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُجْدِي .
- عبادتم را به خودپسندی تباه مکن وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِي بِالْعُجْبِ ،
- عذاب : سلامت از کمینگاه عذاب را روزی‌ام کن. وَ سلَامَةَ الْمِرْصَادِ .
- عزّت آشکاری برایم ایجاد مکن، مگر آن‌که به همان اندازه، خواری باطنی برایم ایجاد کنی. وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا .
- عمر : مدّت عمرم را به عفو و بخششت پایان ده اخْتِمْ بِعَفْوِكَ أَجَلِي ،
- عملم را به بهترین اعمال پایان بخش. وَ بِعَمَلِي إِلَى أَحْسَنِ الْاَعْمَالِ .
- عیب قابل سرزنشی را در عرصه گاه حیاتم رها مکن، جز این که نیکویش گردانی؛ وَ لَا عَائِبَةً أُوَنَّبُ بِهَا إِلَّا حَسَّنْتَهَا ،
- غیبت کن : علیه کسی که به من دشنام می‌دهد و غیبت می‌کند، توان تکذیب مرحمت فرما؛ وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي ،
- غیبت کننده : و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: مخالفت ورزیدن با کسی که از من غیبت کرده، با نیکو یاد کردن از او؛ سَدِّدْنِي أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ ،
- فخر فروشی : از فخرفروشی نگاهم دار. وَ اعْصِمْنِي مِنَ الْفَخْرِ .
- فرمان بری ام : از آن‌که مرا به راه صواب می‌برد، توفیق فرمان‌بری ده؛ وَ وَفِّقْنِي لِطَاعَةِ مَنْ سَدَّدَنِي ،
- فرمانبرداری : در روزگار مهلت برای فرمان برداری‌ات به کار گیر وَ اسْتَعْمِلْنِي بِطَاعَتِكَ فِي أَيَّامِ الْمُهْلَةِ ،
- فروتنی :به خاکساری و فروتنی در برابر ما سوای وجودت، ؛ وَ لَا بِالْخُضُوعِ لِسُؤَالِ غَيْرِكَ إِذَا افْتَقَرْتُ ،
- فتنه : و چون آیین‌ها دچار اختلاف شوند، به پسندیده‌ترینش، موفقم دار. وَ إِذَا تَنَاقَضَتِ الْمِلَلُ لِأَرْضَاهَا .
- فساد : و برای هر چه فاسد شود، مایۀ اصلاح پیش توست؛ وَ لِمَا فَسَدَ صَلَاحٌ ،
- فسادم را به قدرتت اصلاح کن. وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي.
- قدر و منزلتم را به تنگدستی پست مفرما وَ لَا تَبْتَذِلْ جَاهِي بِالْإِقْتَارِ
- که از روزی‌خوارانت روزی بخواهم فَأَسْتَرْزِقَ أَهْلَ رِزْقِكَ ،
- و از بَدان و اشرار آفریده‌هایت، عطایی درخواست کنم؛ وَ أَسْتَعْطِيَ شِرَارَ خَلْقِكَ ،
- تا به سپاسگزاری کسی که عطایم می‌کند، گرفتار شوم؛ فَأَفْتَتِنَ بِحَمْدِ مَنْ أَعْطَانِي ،
- و به سرزنش کسی که از عطا کردن به من باز می‌ایستد، دچار گردم؛ وَ اُبْتَلَي بِذَمِّ مَنْ مَنَعَنِي ،
- و حال آن‌که تو متولّی بخشش و بازدارندگی من هستی، وَ أَنْتَ مِنْ دُونِهِمْ وَلِيُّ الْإِعْطَاءِ
- نه دیگران. وَ الْمَنْعِ .
- قطع رابطه کننده : و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: تلافی کردن نسبت به کسی که با من قطع رابطه کرده، با صله و پیوند؛ سَدِّدْنِي أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ ،
- قیامت : و ایمنی روز قیامت را نصیبم کن وَ هَبْ لِي أَمْنَ يَوْمِ الْمَعَادِ ،
- کار پسندیده : به اموری که پسندیده‌تر است به کارم گیر. وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَرْضَى .
- کامل کردن : و همۀ این امور را کامل کن وَ أَكْمِلْ ذلك لِي
- به دوام اطاعتم از حضرتت بِدَوَامِ الطَّاعَةِ ،
- و همراهی با مسلمانان وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ ،
- و دست برداشتن از اهل بدعت وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ ،
- و آنان که رأی ساختگی در دین را به کار می‌گیرند،. وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّاْيِ الْمُخْتَرَعِ .
- کرامتی را در من ناقص مگذار، جز این که کاملش فرمایی. وَ لَا أُكْرُومَةً فِيَّ نَاقِصَةً إِلَّا أَتْمَمْتَهَا .
- کردارم : در تمام احوال، کردارم را نیکو گردان. وَ حَسِّنْ فِي جَمِيعِ أَحْوَالِي عَمَلِي .
- کسب : و مرا از سختی و دشواری کسب و کار بازدار وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ الِاكْتِسَابِ ،
- کمک خواستن از غیر خودت، هنگامی‌که تنگدست و ناچار شوم بِالِاسْتِعَانَةِ بِغَيْرِكَ إِذَا اضْطُرِرْتُ ،
- کینه : شدت کینۀ دشمنان را به محبّت تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ بِغْضَةِ أَهْلِ الشَّنَآنِ الْمحَبَّةَ ،
- گمراه نشوم در حالی که بر هدایت من نیرومندی؛ وَ لَا أَضِلَّنَّ وَ قَدْ أَمْكَنَتْكَ هِدَايَتِي
- گمراهی : و پیش از گمراهی، به هدایت بر من منّت گذار؛ وَ قَبْلَ الضَّلَالِ بِالرَّشَادِ ،
- مال : مرا برای خیر و نیکی در آنچه از آن مال هزینه میکنم، به راه هدایت برسان. وَ أَصِبْ بِي سَبِيلَ الْهِدَايَةِ لِلْبِرِّ فِيما أُنْفِقُ مِنْهُ.
- مجادله گر: بر ضدّ کسی که با من به مجادله برمی‌خیزد زبان گویا وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي ،
- محبت خدا : برایم راه آسانی به سوی محبّتت بازو هموار کن وَ انْهَجْ لِي إِلَى مَحَبَّتِكَ سَبِيلًا سَهْلَةً ،
- محروم شدنم : و اگر از هر دری محرومم کنند، تو محلّ رفت و آمد منی؛ وَ أَنْتَ مُنْتَجَعِي إِنْ حُرِمْتُ ،
- محروم کننده ام : و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: جزا دادن به کسی که مرا از عطایش محروم ساخته، با بذل و بخشش؛ سَدِّدْنِي أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ ،
- محمد (ص)خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست (۱۹ مرتبه) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ،
- مانند برترین درودی که پیش از او بر یکی از بندگانت فرستادی كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ قَبْلَهُ ،
- و پس از او بر یکی از آفریده‌هایت می‌فرستی وَ أَنْتَ مُصَلٍّ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَهُ ،
- مخالفت خویشان را به خوش‌رفتاری تغییر ده أَبْدِلْنِي مِنْ عُقُوقِ ذَوِي الْأَرْحَامِ الْمَبَرَّةَ ،
- مداویم : و به احسانت مرا مداوا فرما وَ دَاوِنِي بِصُنْعِكَ ،
- مرگم : هنگامی‌که عمرم بخواهد چراگاه شیطان شود، جانم را بستان؛ پیش از آن‌که دشمنی و نفرتت بر من پیشی گیرد، یا خشمت نسبت به من پابرجا و استوار شود. فَإِذَا كَانَ عُمْرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَيَّ .
- مشغولیتم : و مرا از آنچه توجّه به آن دچار سرگرمی و مشغولیّت می‌کند، باز دار؛ وَ اكْفِنِي مَا يَشْغَلُنِي الاِهْتِمامُ بِهِ ،
- منت : آن را ( کار خیرم را )با آلوده شدن به منّت نابود مکن وَ لَا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ ،
- ناپسند: و هر آنچه را ناپسند داری، تغییرش به دست توست؛ وَ فِيما أَنْكَرْتَ تَغْيِيرٌ ،
- نالیدن : زمان درماندگی و مسکنت، به درگاه تو بنالم؛ وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ عِنْدَ الْمَسْكَنَةِ ،
- نفس : از نَفْس من آنچه که او را رهایی و نجات می‌دهد، برای خود دریافت کن خُذْ لِنَفْسِكَ مِنْ نَفْسِي مَا يُخَلِّصُهَا ،
- نفس :و برای نفس من از نفس من، آنچه که او را اصلاح می‌کند، باقی گذار؛ همانا نفس من در معرض هلاکت است، مگر این که تو حفظش کنی وَ أَبْقِ لِنَفْسِي مِنْ نَفْسِي مَا يُصْلِحُهَا ، فَإِنَّ نَفْسِي هَالِكَةٌ أَوْ تَعْصِمَهَا .
- نیّت استواری به من عنایت کن که در آن شک نورزم؛ وَ نِيَّةِ رُشْدٍ لَا أَشُكُّ فِيهَا ،
- نیتّم را به بهترین نیّت‌ها وَ انْتَهِ بِنِيَّتِي إِلَى أَحْسَنِ النِّيَّاتِ ،
- نیّتم را به لطفت کامل گردان وَفِّرْ بِلُطْفِكَ نِيَّتِي ،
- نیرنگ : علیه کسی که نیرنگم می‌زند، چاره‌جویی بخش؛ وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي ،
- نیرومندترین نیرویت را، زمانی که خسته و درمانده شدم، نصیبم کن؛ وَ أَقْوَى قُوَّتِكَ فِيَّ إِذَا نَصِبْتُ ،
- وجودم : و تارک وجودم را به تاج توانایی و لیاقت بیارای وَ تَوِّجْنِي بِالْكِفَايَةِ
- هدایت : به هدایت، گویایم کن وَ أَنْطِقْنِي بِالْهُدَى ،
- هدایت : زمانی که امور بر من مبهم و مشکل شود، به هدایت آمیزترینش وَ وَفِّقْنِي إِذَا اشْتَكَلَتْ عَلَيَّ الْأُمُورُ لِأَهْدَاهَا ،
- هدایت : و مرا به هدایتی شایسته بهره‌مند ساز که آن را با روشی دیگر جابجا نکنم وَ مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِهِ ،
- هدایت : و مرا هدایت راستین ببخش وَ هَبْ لِي صِدْقَ الْهِدَايَةِ ،
- هدایت پیش از گمراهی : و پیش از گمراهی، به هدایت بر من منّت گذار؛ وَ قَبْلَ الضَّلَالِ بِالرَّشَادِ ،
- هدایت در مال : مرا برای خیر و نیکی در آنچه از آن مال هزینه میکنم، به راه هدایت برسان. وَ أَصِبْ بِي سَبِيلَ الْهِدَايَةِ لِلْبِرِّ فِيما أُنْفِقُ مِنْهُ.
- هدایت کننده : از آن‌که مرا به راه راست هدایت می‌کند، توفیق پیروی عنایت کن. وَ مُتَابَعَةِ مَنْ أَرْشَدَنِي .
- یقینم را برترین یقین قرار ده وَ اجْعَلْ يَقِينِي أَفْضَلَ الْيَقِينِ ،
- یقینم را به رحمتت در گردونۀ صحّت و سلامت قرار ده وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَكَ يَقِينِي ،
***** پیوست *****
دعای ابوحمزه ثمالی
( منبع ترجمه از حجت الاسلام شیخ حسین انصاریان ؛ پایگاه اطلاع رسانی عرفان)
*********
وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي مَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ وَ مَرْضِيِّ الْأَفْعَالِ
دعای آن حضرت است در مکارم اخلاق و اعمال پسندیده
﴿۱﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِي أَكْمَلَ الْإِيمَانِ ، وَ اجْعَلْ يَقِينِي أَفْضَلَ الْيَقِينِ ، وَ انْتَهِ بِنِيَّتِي إِلَى أَحْسَنِ النِّيَّاتِ ، وَ بِعَمَلِي إِلَى أَحْسَنِ الْاَعْمَالِ .
(۱) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ایمانم را به کامل‌ترین ایمان رسان و یقینم را برترین یقین قرار ده و نیتّم را به بهترین نیّت‌ها و عملم را به بهترین اعمال پایان بخش.
﴿۲﴾ اللَّهُمَّ وَفِّرْ بِلُطْفِكَ نِيَّتِي ، وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَكَ يَقِينِي ، وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي.
(۲) خدایا! نیّتم را به لطفت کامل گردان و یقینم را به رحمتت در گردونۀ صحّت و سلامت قرار ده و فسادم را به قدرتت اصلاح کن.
﴿۳﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اكْفِنِي مَا يَشْغَلُنِي الاِهْتَِمامُ بِهِ ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تَسْأَلُنِي غَداً عَنْهُ ، وَ اسْتَفْرِغْ أَيَّامِي فِيما خَلَقْتَنِي لَهُ ، وَ أَغْنِنِي وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِكَ ، وَ لَا تَفْتِنِّي بِالنَّظَرِ ، وَ أَعِزَّنِي وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكِبْرِ ، وَ عَبِّدْنِي لَكَ وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِي بِالْعُجْبِ ، وَ أَجْرِ لِلنَّاسِ عَلَى يَدِيَ الْخَيْرَ وَ لَا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ ، وَ هَبْ لِي مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ ، وَ اعْصِمْنِي مِنَ الْفَخْرِ .
(۳) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و مرا از آنچه توجّه به آن دچار سرگرمی و مشغولیّت می‌کند، باز دار؛ و در اموری به کار گیر که فردای قیامت در ارتباط با آن از من بازپرسی می‌کنی؛ و روزگارم را در اهدافی که مرا به خاطر آن به وجود آوردی پایان ده؛ و مرا توانگر کن و روزیت را بر من بگستران و مرا به چشم‌داشت نسبت به آنچه در دست این و آن است دچار مکن و ارجمندم ساز؛ و مرا به سرکشی و گردن‌کشی، گرفتار مساز؛ و بر مدار بندگی‌ات قرار ده و عبادتم را به خودپسندی تباه مکن و خیر و نیکی را به دست من برای تمام مردم جاری ساز و آن را با آلوده شدن به منّت نابود مکن و اخلاق شریفه و بلند مرتبه به من ببخش و از فخرفروشی نگاهم دار.
﴿۴﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا ، وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا .
(۴) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و درجه و مرتبه مرا نزد مردم بلند مکن، مگر آن‌که به همان اندازه نزد خودم پَست گردانی؛ و عزّت آشکاری برایم ایجاد مکن، مگر آن‌که به همان اندازه، خواری باطنی برایم ایجاد کنی.
﴿۵﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ مَتِّعْنِي بِهُدًى صَالِحٍ لَا أَسْتَبْدِلُ بِهِ ، وَ طَرِيقَةِ حَقٍّ لَا أَزِيغُ عَنْهَا ، وَ نِيَّةِ رُشْدٍ لَا أَشُكُّ فِيهَا ، وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمْرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ ، فَإِذَا كَانَ عُمْرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَيَّ .
(۵) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و مرا به هدایتی شایسته بهره‌مند ساز که آن را با روشی دیگر جابجا نکنم و راه حقّی نصیبم کن که از آن منحرف نشوم و نیّت استواری به من عنایت کن که در آن شک نورزم؛ و مرا زنده دار، مادامی که عمرم در طاعت تو به کار رود؛ و هنگامی‌که عمرم بخواهد چراگاه شیطان شود، جانم را بستان؛ پیش از آن‌که دشمنی و نفرتت بر من پیشی گیرد، یا خشمت نسبت به من پابرجا و استوار شود.
﴿۶﴾ اللَّهُمَّ لَا تَدَعْ خَصْلَةً تُعَابُ مِنِّي إِلَّا أَصْلَحْتَهَا ، وَ لَا عَائِبَةً أُوَنَّبُ بِهَا إِلَّا حَسَّنْتَهَا ، وَ لَا أُكْرُومَةً فِيَّ نَاقِصَةً إِلَّا أَتْمَمْتَهَا .
(۶) خدایا! خصلت قابل سرزنشی را در وجود من وامگذار، جز این که اصلاحش کنی و عیب قابل سرزنشی را در عرصه گاه حیاتم رها مکن، جز این که نیکویش گردانی؛ و کرامتی را در من ناقص مگذار، جز این که کاملش فرمایی.
﴿۷﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ أَبْدِلْنِي مِنْ بِغْضَةِ أَهْلِ الشَّنَآنِ الْمحَبَّةَ ، وَ مِنْ حَسَدِ أَهْلِ الْبَغْيِ الْمَوَدَّةَ ، وَ مِنْ ظِنَّةِ أَهْلِ الصَّلَاحِ الثِّقَةَ ، وَ مِنْ عَدَاوَةِ الْأَدْنَيْنَ الْوَلَايَةَ ، وَ مِنْ عُقُوقِ ذَوِي الْأَرْحَامِ الْمَبَرَّةَ ، وَ مِنْ خِذْلَانِ الْأَقْرَبِينَ النُّصْرَةَ، ، وَ مِنْ حُبِّ الْمُدَارِينَ تَصْحِيحَ الْمِقَةِ ، وَ مِنْ رَدِّ الْمُلَابِسِينَ كَرَمَ الْعِشْرَةِ ، وَ مِنْ مَرَارَةِ خَوْفِ الظَّالِمِينَ حَلَاوَةَ الْاَمَنَةِ الْاَمَنَةِ
(۷) خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و [این خصلت‌هایی که می‌شمارم، به نفع من] تغییر ده: شدت کینۀ دشمنان را به محبّت و حسد متجاوزان را به مودّت و بدگمانی و تهمت اهل صلاح را به اطمینان و دشمنی نزدیکان را به دوستی و مخالفت خویشان را به خوش‌رفتاری و تنها و بی‌یار گذاشتن نزدیکان را به یاری و دوستی فریبکاران را به درست شدن دوستی و ردّ کردن هم‌نشینان را به رفتاری کریمانه و تلخی ترس از ستمکاران را به شیرینی امنیّت.
﴿۸﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْ لِي يَداً عَلَى مَنْ ظَلَمَنِي ، وَ لِسَاناً عَلَى مَنْ خَاصَمَنِي ، وَ ظَفَراً بِمَنْ عَانَدَنِي ، وَ هَبْ لِي مَكْراً عَلَى مَنْ كَايَدَنِي ، وَ قُدْرَةً عَلَى مَنِ اضْطَهَدَنِي ، وَ تَكْذِيباً لِمَنْ قَصَبَنِي ، وَ سَلَامَةً مِمَّنْ تَوَعَّدَنِي ، وَ وَفِّقْنِي لِطَاعَةِ مَنْ سَدَّدَنِي ، وَ مُتَابَعَةِ مَنْ أَرْشَدَنِي .
(۸) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا بر کسی که به من ستم می‌کند چیره و بر ضدّ کسی که با من به مجادله برمی‌خیزد زبان گویا و بر کسی که با من دشمنی می‌ورزد، پیروز قرار ده و علیه کسی که نیرنگم می‌زند، چاره‌جویی بخش؛ و در برابر کسی که به من ستم می‌کند قدرت عنایت کن؛ و علیه کسی که به من دشنام می‌دهد و غیبت می‌کند، توان تکذیب مرحمت فرما؛ و از دست کسی که مرا تهدید می‌کند، به سلامت دار؛ و از آن‌که مرا به راه صواب می‌برد، توفیق فرمان‌بری ده؛ و از آن‌که مرا به راه راست هدایت می‌کند، توفیق پیروی عنایت کن.
﴿۹﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ سَدِّدْنِي لِأَنْ أُعَارِضَ مَنْ غَشَّنِي بِالنُّصْحِ ، وَ أَجْزِيَ مَنْ هَجَرَنِي بِالْبِرِّ ، وَ أُثِيبَ مَنْ حَرَمَنِي بِالْبَذْلِ ، وَ أُكَافِيَ مَنْ قَطَعَنِي بِالصِّلَةِ ، وَ أُخَالِفَ مَنِ اغْتَابَنِي إِلَى حُسْنِ الذِّكْرِ ، وَ أَنْ أَشْكُرَ الْحَسَنَةَ ، وَ أُغْضِيَ عَنِ السَّيِّئَةِ .
(۹) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا به این اموری که از تو می‌خواهم پایدار و استوار دار: ایستادن در برابر کسی که به من خیانت کرده، با سلاح نصیحت و خیرخواهی؛ پاداش دادن به کسی که از من دوری جسته، با نیکی و خوبی؛ جزا دادن به کسی که مرا از عطایش محروم ساخته، با بذل و بخشش؛ تلافی کردن نسبت به کسی که با من قطع رابطه کرده، با صله و پیوند؛ مخالفت ورزیدن با کسی که از من غیبت کرده، با نیکو یاد کردن از او؛ به جا آوردن سپاس، در برابر خوبی و چشم‌پوشی از بدی.
﴿۱۰﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ حَلِّنِي، بِحِلْيَةِ الصَّالِحِينَ ، وَ أَلْبِسْنِي زِينَةَ الْمُتَّقِينَ ، فِي بَسْطِ الْعَدْلِ ، وَ كَظْمِ الغَيْظِ ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ ، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ ، و إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَيْنِ ، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ ، وَ لِينِ الْعَرِيكَةِ ، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ ، وَ حُسْنِ السِّيرَةِ ، وَ سُكُونِ الرِّيحِ ، وَ طِيبِ الْمخَالَقَةِ ، وَ السَّبْقِ إِلَى الْفَضِيلَةِ ، وَ إِيثَارِ التَّفَضُّلِ ، وَ تَرْكِ التَّعْيِيرِ ، وَ الْإِفْضَالِ عَلَى غَيْرِ الْمُسْتَحِقِّ ، وَ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَ إِنْ عَزَّ ، وَ اسْتِقْلَالِ الْخَيْرِ وَ إِنْ كَثُرَ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ، وَ اسْتِكْثَارِ الشَّرِّ وَ إِنْ قَلَّ مِنْ قَوْلِي وَ فِعْلِي ، وَ أَكْمِلْ ذلك لِي بِدَوَامِ الطَّاعَةِ ، وَ لُزُومِ الْجَمَاعَةِ ، وَ رَفْضِ أَهْلِ الْبِدَعِ ، وَ مُسْتَعْمِلِ الرَّاْيِ الْمُخْتَرَعِ .
(۱۰) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا به زیور شایستگان بیارای و زینت پرهیزکاران را به من بپوشان که زیور و زینت شایستگان و پرهیزکاران در این امور است: گسترش عدالت، فروخوردن خشم، خاموش کردن آتش فتنه، جمع کردن پراکنده‌شدگان، اصلاح بین مردم، آشکار کردن کارهای خوب مردم، پوشاندن عیوب انسان‌ها، نرم‌خویی، فروتنی، خوش‌رفتاری، آرامش، وقار، خوش‌اخلاقی، پیشی گرفتن به سوی فضیلت، انتخاب نیکی و احسان، ترک سرزنش، خوبی کردن به غیر مستحق، حق‌گویی گرچه سنگین باشد، اندک شمردن گفتار و کردار خوبم، هر چند زیاد باشد؛ و زیاد شمردن گفتار و رفتار بدم، هر چند اندک باشد؛ و همۀ این امور را به دوام اطاعتم از حضرتت و همراهی با مسلمانان و دست برداشتن از اهل بدعت و آنان که رأی ساختگی در دین را به کار می‌گیرند، کامل کن.
﴿۱۱﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اجْعَلْ أَوْسَعَ رِزْقِكَ عَلَيَّ إِذَا كَبِرْتُ ، وَ أَقْوَى قُوَّتِكَ فِيَّ إِذَا نَصِبْتُ ، وَ لَا تَبْتَلِيَنِّي بِالْكَسَلِ عَنْ عِبَادَتِكَ ، وَ لَا الْعَمَى عَنْ سَبِيلِكَ ، وَ لَا بِالتَّعَرُّضِ لِخِلَافِ مَحَبَّتِكَ ، وَ لَا مُجَامَعَةِ مَنْ تَفَرَّقَ عَنْكَ ، وَ لَا مُفَارَقَةِ مَنِ اجْتَمَعَ إِلَيْكَ .
(۱۱) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و فراخ‌ترین روزی را، هنگامی‌که پیر شدم، برایم قرار ده؛ و نیرومندترین نیرویت را، زمانی که خسته و درمانده شدم، نصیبم کن؛ و مرا به سستی و کسالت از بندگی‌ات مبتلا نکن؛ و نه به نابینایی از شناخت راهت و نه به دچار شدن انحراف از دوستی‌ات و نه به همراهی کردن با کسی که از تو جدا شده و نه به جدا شدن از کسی که با تو همراه گشته.
﴿۱۲﴾ اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي أَصُولُ بِكَ عِنْدَ الضَّرُورَةِ ، وَ أَسْأَلُكَ عِنْدَ الْحَاجَةِ ، وَ أَتَضَرَّعُ إِلَيْكَ عِنْدَ الْمَسْكَنَةِ ، وَ لَا تَفْتِنِّي بِالِاسْتِعَانَةِ بِغَيْرِكَ إِذَا اضْطُرِرْتُ ، وَ لَا بِالْخُضُوعِ لِسُؤَالِ غَيْرِكَ إِذَا افْتَقَرْتُ ، وَ لَا بِالتَّضَرُّعِ إِلَى مَنْ دُونَكَ إِذَا رَهِبْتُ ، فَأَسْتَحِقَّ بِذَلِكَ خِذْلَانَكَ وَ مَنْعَكَ وَ إِعْرَاضَكَ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
(۱۲) خدایا! چنانم قرار ده که هنگام ضرورت با کمک حضرتت به دشمنان حمله کنم و به هنگام اقتضا و لزوم از تو بخواهم و زمان درماندگی و مسکنت، به درگاه تو بنالم؛ و مرا به این امور امتحان مکن: کمک خواستن از غیر خودت، هنگامی‌که تنگدست و ناچار شوم؛ به خاکساری و فروتنی در برابر ما سوای وجودت، زمانی که به تهی‌دستی گرفتار آیم؛ و زاری کردن به درگاه غیر حضرتت، وقتی که دچار ترس شوم تا به خاطر این امور مستحق خواری و منع نعمت و روی‌گردانی و بی‌اعتنایی از جانب تو گردم؛ ای مهربان‌ترین مهربانان!
﴿۱۳﴾ اللَّهُمَّ اجْعَلْ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِي رُوعِي مِنَ الَّتمَنِّي وَ التَّظَنِّي وَ الْحَسَدِ ذِكْراً لِعَظَمَتِكَ ، وَ تَفَكُّراً فِي قُدْرَتِكَ ، وَ تَدْبِيراً عَلَى عَدُوِّكَ ، وَ مَا أَجْرَى عَلَى لِسَانِي مِنْ لَفْظَةِ فُحْشٍ أَوْ هُجْرٍ أَوْ شَتْمِ عِرْضٍ أَوْ شَهَادَةِ بَاطِلٍ أَوِ اغْتِيَابِ مُؤْمِنٍ غَائِبٍ أَوْ سَبِّ حَاضِرٍ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ نُطْقاً بِالْحَمْدِ لَكَ ، وَ إِغْرَاقاً فِي الثَّنَاءِ عَلَيْكَ ، وَ ذَهَاباً فِي تَمْجِيدِكَ ، وَ شُكْراً لِنِعْمَتِكَ ، وَ اعْتِرَافاً بِاِحْسَانِكَ ، و اِحْصَاءً لِمِنَنِكَ .
(۱۳) خدایا! آنچه شیطان از آرزوی باطل و بدگمانی و حسد در دل من می‌اندازد، همه را یاد بزرگی‌ات و اندیشه در قدرتت و تصمیم و طرح علیه دشمنت قرار ده؛ و آنچه بر زبانم جاری می‌کند، از فحش و بدگویی یا ناسزا به ناموس مردم یا گواهی دادن باطل یا غیبت مؤمن غایبی یا دشنام به حاضری و آنچه شبیه اینهاست، همه را سخن به حمد و سپاست و مبالغه در ثنایت و فرو رفتن در تعظیمت و شکر نعمتت و اقرار به احسانت و شمردن نعمت‌هایت قرار ده.
﴿۱۴﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ لَا أُظْلَمَنَّ وَ أَنْتَ مُطِيقٌ لِلدَّفْعِ عَنِّي ، وَ لَا أَظْلِمَنَّ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى الْقَبْضِ مِنِّي ، وَ لَا أَضِلَّنَّ وَ قَدْ أَمْكَنَتْكَ هِدَايَتِي ، وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُسْعِي ، وَ لَا أَطْغَيَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُجْدِي .
(۱۴) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و بر من ستم نشود، در حالی‌که به دفعش از من توانایی؛ و بر دیگری ستم نکنم، در حالی‌که بر نگاه داشتنش از من قادری؛ و گمراه نشوم در حالی که بر هدایت من نیرومندی؛ و تهی‌دست نشوم، در حالی که فراخی روزی من نزد توست؛ و طغیان نکنم، در حالی که توانگری من از جانب توست.
﴿۱۵﴾ اللَّهُمَّ إِلَى مَغْفِرَتِكَ وَفَدْتُ ، وَ إِلَى عَفْوِكَ قَصَدْتُ ، وَ إِلَى تَجَاوُزِكَ اشْتَقْتُ ، وَ بِفَضْلِكَ وَثِقْتُ ، وَ لَيْسَ عِنْدِي مَا يُوجِبُ لِي مَغْفِرَتَكَ ، وَ لَا فِي عَمَلِي مَا أَسْتَحِقُّ بِهِ عَفْوَكَ ، وَ مَا لِي بَعْدَ أَنْ حَكَمْتُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا فَضْلُكَ ، فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ تَفَضَّلْ عَلَيَّ .
(۱۵) خدایا! به سوی آمرزشت آمدم و به جانب بخششت روی کردم و به گذشتت مشتاقم و به احسانت اعتماد کردم؛ چیزی نزد من نیست که به خاطر آن سزاوار آمرزش تو شوم و عملی که به خاطر آن مستحق بخششت شوم؛ و پس از این‌که بر ضد خود داوری کردم، به این نتیجه رسیدم که چیزی جز احسانت برایم نیست؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و به من احسان کن.
﴿۱۶﴾ اللَّهُمَّ وَ أَنْطِقْنِي بِالْهُدَى ، وَ أَلْهِمْنِي التَّقْوَى ، وَ وَفِّقْنِي لِلَّتِي هِيَ أَزْكَى ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَرْضَى .
(۱۶) خدایا! به هدایت، گویایم کن و تقوا را به من الهام فرما و به پاکیزه‌ترین روش توفیقم ده و به اموری که پسندیده‌تر است به کارم گیر.
﴿۱۷﴾ اللَّهُمَّ اسْلُكْ بِيَ الطَّرِيقَةَ الْمُثْلَى ، وَ اجْعَلْنِي عَلَى مِلَّتِكَ أَمُوتُ وَ أَحْيَا .
(۱۷) خدایا! مرا به برترین راه ببر و مرا بر آیینت قرار ده که بر اساس آن بمیرم و بر مبنای آن زنده باشم.
﴿۱۸﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ مَتِّعْنِي بِالِاقْتِصَادِ ، وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَهْلِ السَّدَادِ ، وَ مِنْ أَدِلَّةِ الرَّشَادِ ، وَ مِنْ صَالِحِ الْعِبَادِ ، وَ ارْزُقْنِي فَوْزَ الْمَعَادِ ، وَ سلَامَةَ الْمِرْصَادِ .
(۱۸) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا در تمام امور زندگی از میانه‌روی بهره‌مند کن و اهل صواب و درستی و از زمره راهنمایان به خیر و از بندگان شایسته‌ات قرار ده؛ و رستگاری روز قیامت و سلامت از کمینگاه عذاب را روزی‌ام کن.
﴿۱۹﴾ اللَّهُمَّ خُذْ لِنَفْسِكَ مِنْ نَفْسِي مَا يُخَلِّصُهَا ، وَ أَبْقِ لِنَفْسِي مِنْ نَفْسِي مَا يُصْلِحُهَا ، فَإِنَّ نَفْسِي هَالِكَةٌ أَوْ تَعْصِمَهَا .
(۱۹) خدایا! از نَفْس من آنچه که او را رهایی و نجات می‌دهد، برای خود دریافت کن و برای نفس من از نفس من، آنچه که او را اصلاح می‌کند، باقی گذار؛ همانا نفس من در معرض هلاکت است، مگر این که تو حفظش کنی.
﴿۲۰﴾ اللَّهُمَّ أَنْتَ عُدَّتِي إِنْ حَزِنْتُ ، وَ أَنْتَ مُنْتَجَعِي إِنْ حُرِمْتُ ، وَ بِكَ اسْتِغَاثَتِي إِنْ كَرِثْتُ ، وَ عِنْدَكَ مِمَّا فَاتَ خَلَفٌ ، وَ لِمَا فَسَدَ صَلَاحٌ ، وَ فِيما أَنْكَرْتَ تَغْيِيرٌ ، فَامْنُنْ عَلَيَّ قَبْلَ الْبَلَاءِ بِالْعَافِيَةِ ، وَ قَبْلَ الطَّلَبِ بِالْجِدَةِ ، وَ قَبْلَ الضَّلَالِ بِالرَّشَادِ ، وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ مَعَرَّةِ الْعِبَادِ ، وَ هَبْ لِي أَمْنَ يَوْمِ الْمَعَادِ ، وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الْاِرْشَادِ .
(۲۰) خدایا! اگر اندوهگین شوم، تو ذخیره و مایۀ دل‌خوشی منی؛ و اگر از هر دری محرومم کنند، تو محلّ رفت و آمد منی؛ و اگر در فشار و سختی قرار گیرم، کمک خواهی‌ام از وجود توست؛ و آنچه از دستم رود، عوض و بدلش نزد توست؛ و برای هر چه فاسد شود، مایۀ اصلاح پیش توست؛ و هر آنچه را ناپسند داری، تغییرش به دست توست؛ خدایا! پیش از بلا، به تندرستی و عافیت؛ و قبل از درخواست، به توانگری؛ و پیش از گمراهی، به هدایت بر من منّت گذار؛ و مرا از سختی و دشواری آزار بندگان بازدار و ایمنی روز قیامت را نصیبم کن و ارشاد کردن نیکو و خوب را به من عطا فرما.
﴿۲۱﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ادْرَأْ عَنِّي بِلُطْفِكَ ، وَ اغْذُنِي بِنِعْمَتِكَ ، وَ أَصْلِحْنِي بِكَرَمِكَ ، وَ دَاوِنِي بِصُنْعِكَ ، وَ أَظِلَّنِي فِي ذَرَاكَ ، وَ جَلِّلْنِي رِضَاكَ ، وَ وَفِّقْنِي إِذَا اشْتَكَلَتْ عَلَيَّ الْأُمُورُ لِأَهْدَاهَا ، وَ إِذَا تَشَابَهَتِ الْأَعْمَالُ لِأَزْكَاهَا ، وَ إِذَا تَنَاقَضَتِ الْمِلَلُ لِأَرْضَاهَا .
(۲۱) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست، شرور را به لطف خود از من برطرف کن و به نعمتت مرا پرورش ده و به بزرگواری‌ات مرا اصلاح کن و به احسانت مرا مداوا فرما و در سایۀ پناهت جای ده و خلعت خشنودی‌ات را بر من بپوشان؛ و زمانی که امور بر من مبهم و مشکل شود، به هدایت آمیزترینش و هنگامی‌که اعمال برایم مشتبه شود، به پاکیزه‌ترینش و چون آیین‌ها دچار اختلاف شوند، به پسندیده‌ترینش، موفقم دار.
﴿۲۲﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ تَوِّجْنِي بِالْكِفَايَةِ ، وَ سُمْنِي حُسْنَ الْوِلَايَةِ ، وَ هَبْ لِي صِدْقَ الْهِدَايَةِ ، وَ لَا تَفْتِنِّي بِالسَّعَةِ ، وَ امْنِحْنِي حُسْنَ الدَّعَةِ ، وَ لَا تَجْعَلْ عَيْشِي كَدّاً كَدّاً ، وَ لَا تَرُدَّ دُعَائِي عَلَيَّ رَدّاً ، فَإِنِّي لَا أَجْعَلُ لَكَ ضِدّاً ، وَ لَا أَدْعُو مَعَكَ نِدّاً .
(۲۲) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و تارک وجودم را به تاج توانایی و لیاقت بیارای و به حسن سرپرستی، بلند مرتبه‌ام گردان و مرا هدایت راستین ببخش و به گشایش در امور زندگی آزمایشم مکن و آرامش نیکو به من عطا فرما و زندگی‌ام را دشوار و سخت قرار مده و دعایم را به من بر مگردان، برگرداندنی تلخ و ناهنجار؛ همانا من برای تو ضدی در اعتقادم قرار نمی‌دهم و با تو همانند و شبیهی نمی‌خوانم.
﴿۲۳﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ امْنَعْنِي مِنَ السَّرَفِ ، وَ حَصِّنْ رِزْقِي مِنَ التَّلَفِ ، وَ وَفِّرْ مَلَكَتِي بِالْبَرَكَةِ فِيهِ ، وَ أَصِبْ بِي سَبِيلَ الْهِدَايَةِ لِلْبِرِّ فِيما أُنْفِقُ مِنْهُ.
(۲۳) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا از زیاده‌روی بازدار و روزی‌ام را از خسارت و تباهی نگاه دار و دارایی‌ام را به برکت در آن افزون کن و مرا برای خیر و نیکی در آنچه از آن مال هزینه میکنم، به راه هدایت برسان.
﴿۲۴﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اكْفِنِي مَؤُونَةَ الِاكْتِسَابِ ، وَ ارْزُقْنِي مِنْ غَيْرِ احْتِسَابٍ ، فَلَا أَشْتَغِلَ عَنْ عِبَادَتِكَ بِالطَّلَبِ ، وَ لَا أَحْتَمِلَ إِصْرَ تَبِعَاتِ الْمَكْسَبِ.
(۲۴) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا از سختی و دشواری کسب و کار بازدار و روزی‌ام را از جایی که گمان نمی‌برم، عنایت فرما؛ تا در راه به دست آوردن روزی از بندگی‌ات باز نمانم و سنگینی ناسالمی و ناهنجاری کسب را به دوش نکشم.
﴿۲۵﴾ اللَّهُمَّ فَأَطْلِبْنِي بِقُدْرَتِكَ مَا أَطْلُبُ ، وَ أَجِرْنِي بِعِزَّتِكَ مِمَّا أَرْهَبُ .
(۲۵) خدایا! آنچه را می‌طلبم، به قدرتت برایم فراهم کن؛ و از آنچه می‌ترسم، به عزّتت پناهم ده.
﴿۲۶﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ ، وَ لَا تَبْتَذِلْ جَاهِي بِالْإِقْتَارِ فَأَسْتَرْزِقَ أَهْلَ رِزْقِكَ ، وَ أَسْتَعْطِيَ شِرَارَ خَلْقِكَ ، فَأَفْتَتِنَ بِحَمْدِ مَنْ أَعْطَانِي ، وَ اُبْتَلَي بِذَمِّ مَنْ مَنَعَنِي ، وَ أَنْتَ مِنْ دُونِهِمْ وَلِيُّ الْإِعْطَاءِ وَ الْمَنْعِ .
(۲۶) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و آبرویم را به توانگری حفظ کن و قدر و منزلتم را به تنگدستی پست مفرما که از روزی‌خوارانت روزی بخواهم و از بَدان و اشرار آفریده‌هایت، عطایی درخواست کنم؛ تا به سپاسگزاری کسی که عطایم می‌کند، گرفتار شوم؛ و به سرزنش کسی که از عطا کردن به من باز می‌ایستد، دچار گردم؛ و حال آن‌که تو متولّی بخشش و بازدارندگی من هستی، نه دیگران.
﴿۲۷﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ ارْزُقْنِي صِحَّةً فِي عِبَادَةٍ ، وَ فَرَاغاً فِي زَهَادَةٍ ، وَ عِلْماً فِي اسْتِعْمَالٍ ، وَ وَرَعاً فِي اِجْمَالٍ .
(۲۷) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و صحت و سلامتی که در عبادت هزینه شود، آسایش و فراغتی که در فضای زهد به کارم آید و دانش و معرفتی که در عمل به کار گرفته شود و پارسایی و تقوایی که از افراط و تفریط دور باشد، روزی من کن.
﴿۲۸﴾ اللَّهُمَّ اخْتِمْ بِعَفْوِكَ أَجَلِي ، وَ حَقِّقْ فِي رَجَاءِ رَحْمَتِكَ أَمَلِي ، وَ سَهِّلْ إِلَى بُلُوغِ رِضَاكَ سُبُلِي ، وَ حَسِّنْ فِي جَمِيعِ أَحْوَالِي عَمَلِي .
(۲۸) خدایا! مدّت عمرم را به عفو و بخششت پایان ده و آرزویم را در امید به رحمتت تحقّق ده و راه‌هایم را برای رسیدن به خشنودی‌ات هموار ساز و در تمام احوال، کردارم را نیکو گردان.
﴿۲۹﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ نَبِّهْنِي لِذِكْرِكَ فِي أَوْقَاتِ الْغَفْلَةِ ، وَ اسْتَعْمِلْنِي بِطَاعَتِكَ فِي أَيَّامِ الْمُهْلَةِ ، وَ انْهَجْ لِي إِلَى مَحَبَّتِكَ سَبِيلًا سَهْلَةً ، أَكْمِلْ لِي بِهَا خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ .
(۲۹) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا در اوقات بی‌خبری برای یادت بیداری ده و در روزگار مهلت برای فرمان برداری‌ات به کار گیر و برایم راه آسانی به سوی محبّتت باز و هموار کن و به سبب آن، خیر دنیا و آخرت را برایم کامل ساز.
﴿۳۰﴾ اللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ قَبْلَهُ ، وَ أَنْتَ مُصَلٍّ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَهُ ، وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الآْخِرَةِ حَسَنَةً ، وَ قِنِي بِرَحْمَتِكَ عَذَابَ النَّارِ .
(۳۰) خدایا! و بر محمّد و آلش درود فرست، مانند برترین درودی که پیش از او بر یکی از بندگانت فرستادی و پس از او بر یکی از آفریده‌هایت می‌فرستی و ما را در دنیا و آخرت خیر و خوبی عطا کن و مرا به رحمتت از شکنجۀ آتش حفظ فرما.
