حرمی که بر ویرانه معبد برپا شده !
حرمی که بر ویرانه معبد برپا شده !

(عبرت آموزی از معبد بت پرستی آناهیتا
و معرفت یابی از معبد توحید پرستی حرم مطهر امامزاده ابراهیم کنگاور)
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در بازدید ۸ مرداد ۱۴۰۱

دومعبد در کنار هم یکی الهه اناهیتا مربوط به حدود ۲۵۰۰ سال پیش که ازبین رفته و عبرت آموز شده و دیگری امامزاده ای الهی سیرت که مدفن اش در ۱۲۰۰ سال پیش ،محل عبادت مردم مسلمان بدرگاه الهیست و طی قرون مختلف شمع نورانی شهر کنگاور می باشد . در دو بخش زیر معرفی شده اند:

ب ) امامزاده ابراهیم کنگاور

نسب امامزاده ابراهیم (ع) با هفت واسطه به امام سجاد (ع) یعنی معادل زمان حیات امام عسکری (ع) می رسد و کنیه ایشان ابوالقاسم است. و بعبارتی به حدود ۲۳۰ هجری قمری به بعد می باشد . «ابراهیم بن محمد الاصغر بن علی بن ابی الحسن الدینوری بن حسن بن حسین بن حسن الافطس بن علی الاصغر بن امام سجاد (علیه السلام)» کنیه او ابوالقاسم و نوه سیدعلی دینوری است که در دینور سکونت داشته است.کنیه او ابوالقاسم و نوه علی دینوری است که در دینور سکونت داشته است(تهذیب النساب، ص۲۶۲؛ المعقبون من آل ابی طالب، ج۳ ص۳۶۵)

امامزاده کنگاور کرمانشاه واقع در شهرستان کنگاور و برروی معبد تاریخی آناهیتا (مربوط به دوره اشکانیان) بنا شده است. قدمت دفن امامزاده مربوط به دوازده قرن پیش میشود . و بنای امامزاده به زمان صفویان بازمی ‌گردد . و در سال ۱۳۳۶ در پی وقوع زلزله، تا حد بسیار زیادی تخریب و به جای آن بنای دیگری با شباهت به همان امامزاده قبلی اما در ابعادی بزرگتر ساخته شد. سر در ورودی و سردابه قدیمی مسجد تنها قسمت‌ هایی می‌ باشد که از ساختمان کهن این امامزاده به یادگار مانده است.

IranKangavarAnahitaTempelanlage2.jpg

الف ) معبد آناهیتا کنگاور

آناهیتا فرشته و نگهبان آب و فراوانی و زیبایی و باروری در نزد ایرانیان دارای مقام بلند و ارجمندی بوده‌است. این بنا با ۶/۴ هکتار وسعت، بر پشته صخره‌ای و مشرف به دشت کنگاور ساخته شده‌است. «بقایای این پرستشگاه باشکوه که از بزرگترین بناهای سنگی در ایران است با بنایی چهار ضلعی مستطیل شکل در اندازه‌های ۲۰۹ در ۲۴۴ متر بر فراز تخت سنگ کم ارتفاع سیلیس آتشفشانی در شهر کنگاور در استان کرمانشاه قرار دارد. پرستشگاه آناهیتا نیز همچون بناهایی که بر بلندی ساخته شده‌اند برگرفته از شیوهٔ سکوسازی (صُفه سازی) است که در دشت ایران باب بوده و در دوره‌های پسین نیز بناهای مهم پرستشگاهی و برخی بناهای حکومتی روی سکو بنا می‌شده‌اند.»

برخی ساخت معبد را به دوران هخامنشی و برخی به دوران اشکانی ( ۴۵۰ الی ۲۵۰ سال پیش از میلاد ) نسبت میدهند ؛که نشان از قدمت  حدود۲۵۰۰ ساله این معبد دارد. حتی نقل شده که شاهان اشکانی در این محل تاجگذاری می کردند.

سخن پایانی

معبدالهه اناهیتا نشانه ای ازبت پرستی ایرانیان در پیش از اسلام و روبه ویرانی داشته و موزه عبرت اموزی بوده و عجیب اینکه ایران مسلمان شده در حدود ۱۲۰۰ سال ، از وجود نشانه بت پرستی بر بلندای  میانه شهر زجر می کشیده اند ؛ و بعد از رحلت نواده امام سجاد ( امامزاده سید ابراهیم ) مدفن وی را برروی ویرانه آن قرار داده و بارگاه و زیارت گاه می کنند تا بر دیارشان نورافشانی معنوی داشته باشد . و ۱۲ قرن بعد نیز این روحیه تکرار میشود و بلندای تپه دیگر کنگاور مزار بخشی از ۴۲۳ شهید کنگاور به خاک سپرده میشود و بر نوک آن بقعه پنج شهید گمنام ساخته میشود . واینک نیز این دیار مومنان پیش گام در گام دوم انقلابند برای زمینه سازی ظهور مهدوی ۰عج)