مشکلاتی که وجود دارد ولی رفع نشده و یا مشکلاتی که بوجود آمده است ، عموما ریشه تک بعدی ندارد . مشکلات کشور در حوزه های مختلف اقتصادی ، فرهنگی ، سیاسی و…. یا باقیمانده از رژیم قبل می باشد و یا در دوران اخیر بوجود آمده است ، که علل آن بدین شرح است :

*  بخشی ناشی از سیاستها و اقدامات غلط باقیمانده از رژیم ۲۵۰۰ ساله شاهی و بخصوص پهلوی بوده : عقب افتادگی های کشور از علوم و فنون در دوران رژیم وابسته شاهنشاهی ، سیاستها و اقدامات غلط باقیمانده از رژیم قبل که هنوز ریشه کن نشده و ادامه دارد ، مثل ضوابط و مقررات اجرایی ، شرح درس و متون آموزش عالی، مفاسد اخلاقی و اداب اجتماعی و…. که گرچه اقداماتی در خصوص اصلاح آن صورت گرفته و هنوز بخشهایی از آن وجود دارد .

*  بخشی ناشی از سیاستها و اقدامات غربیها در پیش از انقلاب بوده : پیش از انقلاب ۳۵ هراز مستشار امریکا و انگلیس در ایران حضور داشتند ،  که حقوق آن‌ها توسط شاه ایران پرداخت می‌شد و در سازمان بودجه ، بخش کشاورزی، نظام آموزشی ، نظامی و … حضور داشته ، که علاوه بر اعمال سیاستهای استکباری خود ، به غارت نفت و دارایی های می پرداختند و کشور را در استضعاف نگه داشته بودند .

* بخشی ناشی از رفتار برخی از مردم : برخی از مردم کشور ما در سبک زندگی نادرست ، انتظارات ناصواب ، مصرف نادرست ، گران فروشی ، کمک به تقویت دلار در برابر پول ملی ، با زمینه هواهای نفسانی و ضعف در بصیرت و رفتارغیر مسولانه ، در رای به افراد ناب برای تصدی مسولیت های عالی در کشور و شهر و موارد دیگر مشکلاتی را برای کشور بوجود آورده اند .

* بخشی ناشی از ضعفها و سو مدیریتها : برخی روسای جمهور، وزرا، مدیرکلها، شهرداران و دهیاران و…. با سو مدیریت خویش، عدم اجرای سیاستهای کلان نظام ، بعضا سو استفاده از موقعیت و یا اطلاعات خویش، عدم بکارگیری منابع موجود در سطح کشور، وارادت بی رویه ، و غیره

* بخشی ناشی از عملکرد معلمان و اساتید : برخی از معلمان و اساتید مبلغ و مروج سیستها وبرنامه های غربی بوده و عملا دانش آموزان و دانشجویان را شیفته غرب و دلزده از کشور پرورش می دهند و برخی نیز به رسالت معملی خود که رسالت انبیاست عمل نکرده و فقط تکالیف مقرره درسی خود را انجام داده و یا میدهند .

* بخشی ناشی از عملکرد متخصصان و کارشناسان : اشکال در طرحهای تهیه شده توسط متخصصان و کارشناسان و برنامه های پیاده شده آنان ، سبب ضعفها و اسیب پذیریهایی برای کشور و مردم را بوجود آورده است .

* بخشی نیز ناشی از تحریمها دشمنان خارجی : تحریمهای ظالمانه امریکاییها و غیربیها و محدود سازی تعاملات اقتصادی کشورمان با کشورهای دیگر، که مانع برنامه ریزی عادی و پیشرفت کشور شده اند .

* بخشی نیز ناشی از شبیخون فرهنگی دشمنان : ترویج فساد و بی بند و باری در روابط فردی و اجتماعی و لباس و پوشاک و تحمیل مدهای ضد فرهنگ ( مثل شراب و قمار و موهای عجیب و داشتن سگ ) و حتی غیر عقلانی ( مثل پارگی لباس ) تخریب بنیانهای قیودات مذهب و دین برخی از مردم را بهمراه آورده است .

* بخشی نیز ناشی از عملیات روانی دشمنان : فعالیت دهها شبکه ماهواره ای و رادیویی و فضای مجازی ، نشریه و …. امریکا، غربیها، اسراییل، عربستان و…  علیه بخشی از افکار عمومی را بهمراه آورده است .

* بخشی نیز ناشی از تلاشهای منافقین : منافقین قدیم و جدید داخلی ، بخصوص اصلاح طلبان در نظریه پردازیهای مغایر شرع مقدس و منافع ملی ، حمایتهای مادی و پشتتیبانی های صورت گرفته توسط آنان در همسویی با دشمنان بوده وبعبارتی زمینه نفوذ و تحقق برنامه های دشمنان خارجی شده اند .

* بخشی ناشی از افراد نفوذی : یا توسط بمب گذاری و خرابکاریهای آن و یا سرقت اطلاعات و یا ایجاد اشکال در کارها و …. که خسارات زیادی را وارد کرده اند .

* بخشی ناشی از جنگ تحمیلی : تجاوز رژیم بعث عراق به استانهای غربی کشور و بمباران تعدادی از شهرها و زیر ساختهای کشور ، علاوه بر از دست دادن ۲۰۰ هزار نفر از بهترین جوانان کشور ، خساراتهای هنگفتی برکشور وارد شد و هشت ساله کشور نه تنها رشد نداشت ، بلکه با شیب منفی مواجه شد .

* بخشی نیز ناشی از فتنه های براندازی دشمنان خارجی : طرح ریزی های تجزیه استانهای کشور ، کودتا ، فتنه ، و …… که مشکلات زیادی را هم  برای برقراری امنیت کشور و هم مانع سهولت خدمت رسانی به مردم را بهمراه داشته است .

* بخشی نیز ناشی از رسانه ملی : رسانه ملی پس از انقلاب بسیار متحول شده و برنامه های بسیار ارزنده داشته اند ولی با پخش برنامه هایی که با دین مبین اسلام و انقلاب فاصله داشته ، چه در حوزه تبلیغ کالا و مد و چه حوزه مسایل فرهنگی و سیاسی سبب انحراف افکار عمومی شده اند .

* بخشی نیز ناشی از رسانه های خودی : رسانه هایی که در فضای ازاد ایران پس از انقلاب مجوز گرفته و حتی از سوبسید کاغذ و … برخوردار بوده اند ، مطالب غیر مصالح دین مبین اسلام و انقلاب را نشر و ترویج داده اند ، چه در حوزه تبلیغ کالا و مد و چه حوزه مسایل فرهنگی و سیاسی سبب انحراف افکار عمومی شده اند .

* بخشی نیز ناشی از شخصیت های سیاسی : بسیاری از افرادی که به نعمت انقلاب مناسبی را کسب نموده و از بیت المال ارتزاق کرده اند ولی متاسفانه در گفتار و رفتارشان ، مطالب مغایر دینی و غیر انقلابی و مغایر منافع ملی بروز یافته ، وبعضا نیز سو استفاده واختلاس داشته و سبب بدبینی مردم به جایگاه مسولین و کارگزاران نظام شده اند .

* بخشی نیز ناشی از شخصیت های هنری و ورزشی و…. : هنرمندان ، ورزشکارانی که در مراکز دانشگاهی بوجود آمده پس از انقلاب تحصیل کرده ، از فرصت هایی که کشور در اختیارشان گذشته ، رشد کرده و در جامعه معروفیت یافته اند ، در حالیکه از اخلاق بدور بوده اند ، و گفتارها و رفتارهایی داشته اند که مغایر دین مبین اسلام و انقلاب بوده و یا نشر و ترویج داده اند و تاثیر منفی بر برخی از مردم جامعه داشته اند ، چه در حوزه تبلیغ کالا و مد و چه حوزه مسایل فرهنگی و سیاسی سبب مشکلات شده اند .

* بخشی ناشی از آشوب ها : آشوبهای دشمنان در برخی از استانها ، ترورهای منافقین اولیه در سال ۱۳۶۰ ، فتنه ۱۳۷۸ ، ۱۳۸۸ ،۱۳۹۶ ، ۱۳۹۸ ، ۱۴۰۱ خسارات زیادی به اموال دولتی و خصوی وارد کرده و هزینه های سنگینی شده است .

* بخشی ناشی از بحران های طبیعی : بحرانهای سیل و زلزله مختلفی که هرساله در نقاطی از کشور رخ داده و خشکسالی سنگینی که بر دنیا و کشور بوجود آمده ، خسارات زیادی وارد کرده و سبب جذب بخش زیادی از منابع دولتی و مردمی شده است .

* و موارد دیگر

سخن پایانی

کشورمان با مشکلات عدیده ای مواجه می باشد ، که تک بعدی نبوده و ریشه در گذشته دور و همچنین حوادث اخیر می باشد ، که دولت و ملت با آن مواجه هستند .

دشمنان ضمن اینکه بر فشارهای خویش می افزایند ، در عین حال بر ناکارمدی نظام هم می دمند ، که بسیار غیر منصفانه می باشد .

مجموعه مشكلات در يك تحقیق علت و معلولي احصا و معنا می یابند . بسیاری از مشکلات معلولی هستند که ریشه در موارد فوق دارند ، که نیاز به فهم دقيق مسايل، علت‌ها و معلول‌های آن می باشد .

لازم است مشكلات کشور در اتاق های فكر با نگاه جامع بررسي و ریشه یابی شده و راهکارهای لازم جهت رفع ان تلاش شود ، تا ان شاالله کشور بسرعت از آن خارج شده و تمدن نوین اسلامی گام دوم انقلاب  محقق گردد .