بيمارستان صحرايي مریوان در ابتدای شهر مریوان جهت کوتاه شدن فاصله انتقال مجروح و اقدامات فوري پزشکی برای مجروحین جنگ تحمیلی آن منطقه توسط بخش مهندسی دفاع مقدس ایجاد شد.
*
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
۱۴ مهر ۱۳۹۹
ساخت بیمارستان صحرایی مریوان در دفاع مقدس
تصویر هنگام بازدید نظارتی از مراحل اجرای نصب قطعات
برادر رزمنده دانشجوی معماری علیرضا فروزانفر – دانشجوی معماری سیدجواد هاشمی فشارکی – دانشجوی معماری….
جنگی که از سوی بعث عراق علیه کشور تازه استقلال یافته ایران اسلامی صورت گرفت ، از سوی تمامی قدرت های سلطه گر و کشورهای دیکتاور ومرتجع منطقه حمایت های گسترده برخوردار بود .
صدام متجاوز و جنایتکار، از حمایتهای بی حد امریکا ، اروپا؛ اسراییل غاصب ، استکبار شرق و عربهای مرتجع برخوردار بود ، لذا محدودیتی در تامین واستفاده ازسلاح وتجهیزات نداشت .
درجبهه های نبرد ، از گونه های مختلف سلاح با ححم بالای آتش برای برتری جویی استفاده می کرد.لذا درعملیاتهای دفاع مقدس اسیب های جسمی قابل توجهی به رزمندگان واردمیشد.
درحین انتقال مجروحین از خطوط دفاعی تا بیمارستانهای شهرهای عقبه ، انان بشدت صدمه دیده وبرخی نیزبه شهادت می رسیدند.
برای کوتاه شدن این فاصله ، و امدادهای فوری پزشکی روی مجروحین ، برنامه ساخت بیمارستان های صحرایی نسبتا امن در برنامه کار مهندسی رزمی دفاع مقدس قرارگرفت .
ساخت بیمارستان های صحرایی در مناطق عملیاتی هشت سال دفاع مقدس و نزدیك به خطوط اول جبهه های حق علیه باطل یكی از ارزشمندترین كارهای انسانی برای نجات جان رزمندگان مجروح بود؛ ایده ای كه توانست به یكی از تجارب مهم در جنگ ها تبدیل شود.
در طول جنگ تحمیلی، بر حسب ضرورت امدادونجات در حین عمليات های رزمندگام اسلام ، تعداد ۳۹ بيمارستان صحرايي ثابت با سازههاي مختلف کانکسي، چادري، سولهاي و بتوني در اين مناطق ايجاد گرديد
پس از استفاده از کانکس و چادر درعقبه، طرحهای اولیه بصورت اسکلت فلزی وبا مساحت محدودتر و سپس بصورت بتن مسلح پیش ساخته وبا مساحت بیشتر ومجهز طراحی واحداث گردید. از ابتداي جنگ تا پايان آن این فرایند طرح وساخت ،تغييرات چشمگيري یافت و در اين راستا هم روند ساخت و سازها مطمئن تر، مستحكم تر و كارآمدتر شد .به علاوه، تجهيز بيمارستان ها به گونه اي توسعه يافت كه بسياري از عمل های جراحي بصورت کامل در آنها انجام مي شد. همچنين، روابط بخش های داخل بیمارستان منسجم تر و منطقي تر گرديد و چرخش امور درمان بهتر و سريع تر شد و از رفت و آمدهاي بي مورد جلوگيري گرديد وبدین سان این مراكز امدادي ؛ در طول ۸ سال جنگ تحميلي در عمليات هاي مختلف نقش مهمي را در درمان مجروحان و مصدومان .کاهش نلفات ايفا نمودند.
برخی از این بیمارستان های صحرایی كه در ایام دفاع مقدس در خوزستان احداث شد بدین قرارند:
- بیمارستان امام حسین (ع) ؛در كیلومتر هفت جاده شهید شركت خوزستان قرار دارد و در نزدیكی ایستگاه حسینیه در حاشیه جاده اهواز – خرمشهر تا دارخوین
- بیمارستان علی بن ابی طالب (ع) ، در فاصه ۱۰ كیلومتری شمال شرقی آبادان و بین ۲ جاده آبادان- اهواز و آبادان – ماهشهر
- بیمارستان فاطمه الزهرا (س) ، در منطقه چوئبده آبادان وجهت مجروحان عملیات والفجر هشت
- بیمارستان صحرایی امام رضا (ع) ؛در دشت جفیر و در مجاورت چهار راه صاحب الزمان (عج) و در شرق هورالهویزه
- بیمارستان خاتم الانبیا (ص) ، در سه راهی فتح در منطقه عمومی جفیر
- بیمارستان فاو ، پس از عملیات والفجر هشت وازاد سازی فاو عراق و در این منطقه
- بیمارستان امام حسن مجتبی(ع) ؛در بستان از توابع شهرستان دشت آزادگان در غرب خوزستان
- و…….
یکی از انها ، بیمارستان صحرایی”ابوعمار” واقع در ابتدای شهر مریوان بود که توسط ستاد سلمان طراحی و نظارت گردید و به عنوان محلی برای مداوای رزمندگان اسلام مورد استفاده قرارگرفت.
طرح بیمارستان مذکور که بنام قطعات “سه تکه اکباتاني “معروف بود،از سه قطعه بتن پیش ساخته ( دو تا دیواره در چپ .راست و یک قطعه سقف ) تشکیل میشد که د رکارگاه تولیدشده بود وبا تریلی و کمرشکن ها مکان مذکور منتقل گردید . سپس باجرثقیل ابتدا پایین گذاشته و سپس قطعات دیوار طبق نقشه در مکان مورد نظر قرارداده میشد و انگاه قطعات سقفی که بصورت قوص ملایم بود بر روی آن قرارداده میشد و درمحل اتصالات بتن تازه اجرا شد؛انگاه تاسیسات مکانیکی وبرقی بیمارستان اجراشده سپس قیراندود شده و بعدروی ان ریخته شدتا از استحکام لازم در برابر بمبان امن باشد. درانتها تجهیزات بیمارستانی نصب شده و بیمارستان آماده بهره برداری گردید.
این بیمارستان صحرایی پس از جنگ تحمیلی سالهای زیادی متروکه بود و در سالهای اخیرمرمت شده ومورد استفاده کاروانهای راهیان نور مورد استفاده قرار می گیرد.
تعریف : بيمارستان صحرايي به مرکز امدادي- درماني خاصي اطلاق ميشود که معمولاً بنا به ضرورت ايجاد ميگردد و در آن به کارهاي اورژانسي، اقدامات فوري و انجام اعمال جراحي کوچک و بزرگ مجروحين و مصدومين پرداخته ميشود. اين بيمارستانها داراي قسمتهاي مختلف باليني، اداري، پشتيباني و فرماندهي ميباشند.
سیمای کلی و موقعیت بیمارستان
نمای کلی بیمارستان
یکی از ورودیهای بیمارستان که متروکه شده بوده است
ورودی فرعی
راهروی اصلی
راهروی فرعی
تفکیک بخشها
یکی از فضاهای درمانی
نمازحانه بیمارستان
منبع تصاویر بعد جنگ :
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/06/07/1166931/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%88-%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1/photo/14
- نویسنده : دکتر سید جواد هاشمی فشارکی ؛ پژوهشگر ومولف کتاب طراحی معماری بیمارستان صحرایی در شرایط بحران ، انتشارات قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) بهمراه مهندس غلامرضا میرزایی گودرزی
- منبع خبر : http://javadfesharaki.blog.ir/1397/04/30/----