در این نوشتار ، به سیر تاریخی نمازجمعه پرداخته شده و سپس به مشکل عدم تپش قلب فرهنگی تهران پرداخته شده و برای آن پیشنهاد ارایه شده است .
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی مولف کتاب نظام مدیریت فرهنگی در شهر اسلامی – ایرانی ( برپایه مبانی نظری و فرایند فکری سازنده شهر اسلامی ) – انتشارات جهاددانشگاهی -۱۳۹۷
- صدر اسلام: پیامبر (ص) در راه هجرت به «مدینة النبی» در محله قبا توقف کرد و نخستین مسجد اسلام را بنا کرد. سپس روز جمعه، به سوی مدینه حرکت کرد و در وادی «رانوناء» همراه مردم مدینه «نخستین نماز جمعه» را اقامه کرد.از آن پس ، این سنت نبوی برنامهٔ هفتگی مسلمانان شده است .
- دوران ستم شاهی : دردوران پیش از انقلاب ، امام جمعه منصوب دربار بوده و به لحاظ وجود خفقان حاکم بسیاری از مسایل و مشکلات روز جامعه مطرح نمی گردید و جامعه مذهبی ایران انرا قبول نداشت .
- پس از انقلاب اسلامی : بعد از انقلاب اسلامی با حکم امام خمینی نمازجمعه عبادی سیاسی ، احیا ونخستین نماز جمعه تهران در ۵ مرداد ۱۳۵۸ به امامت آیت الله محمود طالقانی در دانشگاه تهران برگزار شد.وتاکنون شانزده نفر منصوب شده و هماکنون شش نفر اقامه نماز دارند .
- قلب فرهنگی : رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانات مورخ ۱۳۹۴/۱۰/۱۴ در دیدار ائمه جمعه سراسر کشور با ایشان فرمودند : ” نماز جمعه قرارگاه ایمان، تقوا، بصیرت و اخلاق در جنگ اعتقادی، فرهنگی و سیاسی است. فرمانده قرارگاه، شخص امام جمعه است و نماز جمعه، قلب فرهنگی هر شهر است.”
- کانون گرما بخش : “نماز جمعه مثل رشته تسبیح است. این مثل یک کانونی است که نور و گرما به سطح جامعه می بخشد.” امام خامنه ای
- دفتر امام جمعه : در تمامی شهرهای کشور ( بجز تهران ) امام جمعه دارای دفتر با تابلو مشخص بوده و کانون مراجعات مردمی میباشد و امام جمعه نیز در بسیاری از شوراهای استان عضویت داشته و مسایل فرهنگی واسلامی را دنبال می نمایند .
- بیان مساله :
- بی مکانی دفتر امام جمعه تهران : علیرغم نیاز ضروری شهر تهران به پیگیری مسایل شهر تهران و مرجعت مراجعات مردمی ، متاسفانه تاکنون امامان جمعه فاقد دفتر مراجعات می باشند .
- با توجه برگزاری مستمر هفتگی نمازجمعه در مرکزیت کشور و اهمیت و جایگاه آن و نقش آفرینی نمازجمعه تهران در حیطه بصیرت دینی وسیاسی جامعه، ضرورت دارد .
- همچنین از انجا که شهرتهران بدلایل شرایط ویژه خود در حوزه های هویتی دارای خلاء های مختلفی است وبا توجه جایگاه نمازجمعه بعنوان قرارگاه فرهنگی شهر ،با اجرای سند مذکور میتوان در جهت کاهش ضعف ها وچالشهای موجود موثر واقع گردد.
- با تکیه بر ظرفیتها و آموزههای فرهنگی و اعتقادی نمازگزاران میتوان در مباحث مهم فرهنگی ، اجتماعی نقش ایفا کرد.
- قلب فرهنگی تهران ، بدون متولی است و ضرورت دارد، شهر تهران بین امامان جمعه تقسیم و مسولیت اجتماعی آنان تبیین و فعال گردند .
- سخن پایانی
- به تعداد امام جمعه ، شهرتهران بصورت ثابت به پنج یا شش قسمت تقسیم شود و هر قسمت شامل دو یا سه منطقه شهرداری باشد و هر یک امامان حمعه مسولیت مسایل ان قسمت را بعهده داشته و موضوعات آن مناطق را پیگیری نمایند .
پیوست :
در پایگاه اطلاع رسانی دفتر امام جمعه یکی از شهرها چنین امده است :
- بخش های دفتر:
- مسئول دفتر نماینده ولی فقیه و امام جمعه دزفول را جناب آقای …… عهده دار هستند، و حوزه فعالیت خود را جهت اطلاع به تفصیل توضیح داده و بدین شرح بیان نمودند:
- استماع مشکلات مردم و حل آن در حد ضوابط اداری
- راهنمائی مردم و ارائه طریق و ارجاع آنان به مراجع ذیصلاح
- مشاوره ابتدائی و راهنمائی به مراکزمربوطه و در بعضی موارد ارجاع به واحد مشاوره دفتر
- جمع آوری مطالب عنوان شده اعم از اطلاعات و اخبار ، نامه های مردمی و….
- و ارائه به نماینده ولی فقیه وامام جمعه محترم جهت مطرح کردن در نماز جمعه و یا جلسات مختلف.
- ارتباط با ارگانها و نهادها و سازمانها، جهت کمک و مساعدت در حد قوانین به ارباب رجوع
- ارتباط با خیّرین و جذب کمک های مردمی جهت مصرف در امور خیر.
- ارتباط با مراکز مانند کمیته، بهزیستی، بانکها، مراکزنظامی و انتظامی ، بیمارستانها، دانشگاهها، مراکزدولتی و غیردولتی جهت کمک و مساعدت به مراجعین درحدود قوانین و مقررات.
- و نظارت بر امور جاری دفتر اعم از اداری و پرسنلی، پشتیبانی و واحدهای مختلف دفتر می باشد.
- روابط عمومی دفتر :
این بخش دفتر مدیریت پایگاه اطلاع رسانی رسمی دفتر امام جمعه ی شهرستان و نشریات داخلی دفتر را عهده دار بوده و هم چنان ارائه گزارش نحوه ی عملکرد دفتر را به شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور و نمایندگی آن در استان و ارتباط با کلیه ادارات ؛ سازمانها و نهادها ؛ شخصیت های حقیقی و حقوقی را بنا به نوع وظیفه ی را انجام می دهد .