کتاب مبانی  نظری  معماری دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
کتاب مبانی  نظری  معماری دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

و خداوند برای سکونت دائم شما منزل‌هایتان را و برای سکونت موقت در سفر از پوست چارپایان، خیمه‌ها و سایه‌بان‌ها را برای شما قرار داد تا وقت حرکت و سکون سبک وزن و قابل انتقال باشد و از پشم و کرک و موی گوسفند و شتر، اثاثیه منزل و متاع و اسباب زندگانی و لباس‌های […]

و خداوند برای سکونت دائم شما منزل‌هایتان را و برای سکونت موقت در سفر از پوست چارپایان، خیمه‌ها و سایه‌بان‌ها را برای شما قرار داد تا وقت حرکت و سکون سبک وزن و قابل انتقال باشد و از پشم و کرک و موی گوسفند و شتر، اثاثیه منزل و متاع و اسباب زندگانی و لباس‌های فاخر برای شما آفرید تا در حیات دنیا از آن استفاده کنید. (نحل، آیه ۸۰)

مقدمه مولفان

به نام یگانه معمار هستی بخش

معماری ، ساختن ظرف محیط زیست و فعالیت انسان‌هاست . همچنان که برای نگهداری مواد غذایی و وسایل ، ظرفهایی طراحی کرده و می‌سازیم، برای زندگی انسان هم ظرفهایی طراحی کرده و می‌سازیم. به این ظرف ، که مظروفش زندگانی آدمی است، معماری ‌گفته میشود. به فعل طراحی کردن و ساختن این ظرف نیز معماری می‌گویند.

معماری رامیتوان علم و فن سازماندهی فضاهای زیست انسان دانست. به عبارت دیگر موضوع اصلی معماری این است که چگونه فضا را با استفاده از انواع مصالح و روش‎های مختلف، به نحوی خلاقانه سازماندهی کنیم .

بنابراین میتوان گفت معماري، «فرايند بازآفريني و ساماندهي فضا، با بهره گيري از عوامل مادي و صوري، متناسب با نيازهاي مادي و روحي انسان ها، و در جهت كمال آن ها» مي باشدو مبانی نظری معماری مجموعه و نظامی از داده ها و مفاهیم است که به توصیف و تبیین پدیده های معماری که شامل آثار معماری و اندیشه های مکتوب است می پردازد.

براین اساس در کتاب حاضر موضوعات مبانی نظری معماری توصیف و تحلیل شده است و فصول زیر را دربرمیگیرد :

درفصل اول تعاریف ، جایگاه وسیرتکاملی معماران ارایه شده است.          

درفصل دوم،به عناصر اولیه فضا ودیدگاههای صاحب نظران پرداخته شده است .

درفصل سوم، گونه شناسی وسبکهای معماری معرفی شده است.

فصل چهارم به قوانین بصری و سازماندهی فضایی اختصاص دارد .

بدیهی است این کتاب خالی از اشکال و قصور نیست؛ بنابراین از صاحب نظران، استاتید گرامی و دانشجویان عزیز خواهشمندیم تا نظرات ارزشمند خود را برای غنای بیشتر آن ارائه نمایند.

مهر۱۳۹۶

سید امیر هاشمی فشارکی

سید جواد هاشمی فشارکی

         

   فهرست مطالب

فصل اول: تعاریف ، جایگاه و سیرتکاملی معماران… ۱۱

واژه شناسي… ۱۳

تعريف مباني نظري معماري… ۱۴

دسته بندی دانش‌ها و جایگاه معماری… ۱۴

ويژگي هاي گزاره هاي نظري، عملي و آثار هنري… ۱۵

سير تكاملي هنرمندان و معماران در دو بعد نظري و عملي… ۱۵

تعريف معماري… ۱۵

فصل دوم :عناصر اولیه فضا و دیدگاه‌های صاحب نظران… ۱۹

عناصر اولیه‌ی ارتباط بصری… ۲۱

نقطه. ۲۱

خط… ۲۲

شکل… ۲۲

سایه روشن… ۲۴

رنگ….. ۲۴

بافت…. ۲۵

مقیاس….. ۲۶

بُعد.. ۲۸

حرکت…. ۲۸

تعامل بین سه سطح.. ۲۸

فضا ۲۹

بررسي ديدگاه‌ها در باره فضا ۲۹

گونه هاي فضا ۳۲

كالبد.. ۳۸

مفهوم كالبد در فرهنگ اسلامي… ۳۹

هندسه و تناسبات… ۴۰

كاربرد هندسه از ديد فرهنگ اسلامي… ۴۱

کاربرد هندسه از دیدگاه غرب… ۴۱

چگونگي كاربرد هندسه و تناسبات در معماري… ۴۲

نتایج کاربرد هندسه و تناسبات… ۴۳

زيبايي… ۴۵

زيبايي در معماري… ۴۵

زيبايي در فرهنگ شرق.. ۴۶

زيبايي شناسي از ديدگاه فرهنگ اسلامي… ۴۶

ديدگاه انديشمندان مسلمان درباره زيبايي… ۴۷

ابن هيثم.. ۴۷

زيبايي شناسي ماهوي:  محمد غزالي… ۴۸

زيبايي شناسي وجودي: فارابي… ۴۸

اخوان الصفا ۴۹

سهروردي… ۵۰

زيبايي شناسي جامع: ملاصدرا ۵۰

فريتهوف شوان.. ۵۱

محمد تقي جعفري… ۵۱

شهيد مطهري… ۵۱

زيباشناسي از مفهوم به مصداق.. ۵۳

ديدگاه هاي كهن(كلاسيك) زيبايي… ۵۳

ديدگاه هاي امروزي زیبایی… ۵۵

الف) پيتركالينز. ۵۵

ب) برونو زِوي… ۵۶

پ) يورگ گروتر. ۵۶

ت) جان لنگ….. ۵۷

طبقه بندي لنگ از انواع زيبايي شناسي در بعد روانكاوي… ۵۸

زيبايي شناسي از مصداق به مفهوم. ۵۸

الف) لوكوربوزيه. ۵۸

ب) چارلز جنكز. ۵۹

پ) پيتر آيزنمن… ۵۹

ت) فرانك لويد رايت…. ۶۰

نتيجه گيري… ۶۰

فصل سوم :گونه شناسی وسبک‌های معماری ۶۱

نگرش شکلی… ۶۳

مفهوم نگرش شکلی… ۶۴

شکل گرایی در معماری معاصر. ۶۴

شکل و سه مقیاس محیط مصنوع.. ۶۵

فرایند شکلی: ترجمه واقعیت‌های موجود به الگوهای هندسی… ۶۵

پیوند محیط و شکل بنا ۶۷

مرزهای معماری و شکل گرایی… ۶۸

گرامر و دستور زبان شکل… ۶۹

ساختار شکل و معماری… ۷۸

گونه و گونه شناسی… ۷۹

گونه شناسی در عرصه معماری… ۸۰

گونه شناسی معماری در ایران.. ۸۴

ترسیم روش گونه شناسی موراتوری… ۸۵

انتخاب مکان.. ۸۵

انتخاب مقیاس گونه شناسی… ۸۵

روند گونه شناسی… ۹۲

گسترش زمانی گونه. ۹۳

بازشناسی گونه پایه. ۹۴

ترسیم شده‌ی گونه از ساده به تکامل یافته. ۹۴

نگاه کالبدی به گونه. ۹۸

فضای معماری… ۱۰۰

مرزشناسی فضای معماری… ۱۰۲

خواندن تاریخ معماری با معیار فضای داخلی… ۱۰۵

معماری یونان باستان.. ۱۰۵

معماری روم. ۱۰۷

معماری صدر مسیحیت…. ۱۰۸

معماری بیزانس….. ۱۰۸

معماری گوتیک….. ۱۰۹

معماری رنسانس….. ۱۱۰

معماری باروک…. ۱۱۱

معماری مدرن.. ۱۱۲

اصل تبعیت فرم از کارکرد. ۱۱۲

نشانه نخست: هندسه به مثابه یک غده سرطانی… ۱۱۶

نشانه مورد هدف شماره دو: تقارن.. ۱۱۸

معماری بدون بنا ۱۲۱

ادغام و یکپارچگی فضایی… ۱۲۲

ارایه راه حل برای آشفتگیها و نابسامانیهای معماری معاصر. ۱۲۵

تصور فضایی و سیر تاریخی آن.. ۱۲۶

فضای معماری و ادراک محیط… ۱۳۰

معماری معاصر ایران و فضا گرایی… ۱۳۲

سه دهه بحث درباره فضای معماری… ۱۳۳

تحلیل فضای معماری تاریخی… ۱۳۴

نظریه استمرار و تداوم معماری ایرانی… ۱۳۵

اصول، مبانی و الگوهای معماری ایرانی… ۱۳۷

خواندن معماری از زاویه فضایی… ۱۳۹

ارزش گذاری فضایی… ۱۳۹

وجوه اصلی فضایی و معیارها ۱۴۰

فصل چهارم: قوانین بصری و سازماندهی فضایی…. ۱۴۳

مفهوم معماری… ۱۴۵

هدف معماری… ۱۴۵

فرایند طراحی معماری… ۱۴۶

پدیده‌های گشتالتی… ۱۴۶

قانون مجاورت… ۱۴۶

قانون مشابهت: ۱۴۷

قانون استمرار: ۱۴۸

قانون انسداد: ۱۴۹

قانون ترکیب بندی: ۱۵۰

فضایی محصور در فضایی دیگر: ۱۵۰

فضاهای متداخل: ۱۵۱

فضاهای مجاور: ۱۵۲

فضاهایی که توسط فضای مشترک به یکدیگر متصل می‌شوند: ۱۵۳

سازماندهی‌های فضایی: ۱۵۴

سازماندهی مرکزی: ۱۵۵

سازماندهی خطی: ۱۵۵

سازماندهی شعاعی: ۱۵۶

سازماندهی شبکه ای: ۱۵۸

منابع.. ۱۶۱

 

سرشناسه : هاشمی فشارکی، سیدجواد، ‏‫۱۳۴۰ -‏
‏عنوان و نام پديدآور : مبانی نظری معماری/ تدوین سیدامیر هاشمی‌فشارکی، سیدجواد هاشمی‌فشارکی.
‏مشخصات نشر : تهران: وانیا‏‫، ‏‫۱۳۹۶.
‏مشخصات ظاهری : ‏‫۱۶۱ ص.: مصور، جدول، نمودار.
‏شابک : ‏‫۱۶۰۰۰۰ ریال‏‫: ‏‫۹۷۸-۶۰۰-۸۴۹۶-۵۵-۷
‏وضعیت فهرست نویسی : فاپا
‏یادداشت : ‏‫کتابنامه: ص. ۱۶۱.
‏موضوع : معماری
‏موضوع : Architecture
‏شناسه افزوده : هاشمی‌ فشارکی، سیدامیر، ‏‫۱۳۷۰ -‏
‏رده بندی کنگره : ‏‫NA۲۵۰۰‏‏‫‏‫/ھ۲م۲ ۱۳۹۶
‏رده بندی دیویی : ‏‫۷۲۰/۱
‏شماره کتابشناسی ملی : ۴۹۴۰۱۱۷
‏اطلاعات رکورد کتابشناسی : فاپا

مبانی نظری معماری

تدوین:

مهندس سید امیر هاشمی فشارکی

دکتر سیدجواد ‌هاشمی فشارکی

                   شابک: ۷-۵۵-۸۴۹۶-۶۰۰-۹۷۸

چاپ اول: ۱۳۹۶                                     شمارگان: ۱۰۰۰

نشر وانیا: خیابان فخررازی خیابان شهدای ژاندارمری پلاک ۶۳

طبقه سوم  تلفن ۶۶۹۶۱۱۶۳-۰۹۱۲۱۸۶۶۵۵۸

۲۰۰۰۰حق حق چاپ  برای مولفان محفوظ است۰ ريال                        نقل مطالب باذکر منبع بلامانع است

فروش اینترنتی www.ketab.ir

 

منابع

  • اصغریان جدی احمد: ۱۳۸۶، الزامات معمارانه در دفاع غیر عامل پایدار، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
  • بیطرفان مهدی وفرزام شاد مصطفی: ۱۳۹۲، معماری همساز با دفاع غیر عامل با واکاوی در سبک‌های معماری جهان، تهران، انتشارات بوستان حمید
  • رح‍ی‍م‌پ‍ور ازغ‍دی‌، ح‍س‍ن‌: ۱۳۹۲،الگوی شهر اسلامی ،انتشارات بوی شهر بهشت، ‏‫
  • داندیس دونیس.ا: ۱۳۹۲،مبادی سواد بصری، ترجمه‌ی سعید آقایی، تهران، انتشارات پرهام نقش
  • دی. کی.چینگ ، فرانسیس ، ترجمه زهراقراگزلو ،۱۳۹۲ ، معماری ، فرم ، فضا ونظم ، اتشارات دانشگاه تهران
  • فرزام شاد مصطفی: ۱۳۸۶، مبانی نظری در دفاع غیرعامل، تهران، موسسه‌ی انتشاراتی جهان جام جم
  • گروتر یورگ کورت: ۱۳۸۹، زیبایی شناسی در معماری، ترجمه‌ی مجتبی دولتخواه و سولماز همتی، تهران،موسسه‌ی نشر دولتمند
  • لاوسون برایان: ۱۳۸۴، طراحان چگونه می‌اندیشند، ترجمه‌ی دکتر حمید ندیمی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
  • لنگ جان: ۱۳۸۸، آفرینش نظریه‌ی معماری، ترجمه‌ی دکتر علیرضا عینی فر، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
  • مددپور محمد: ۱۳۸۷، تجلیات حکمت معنوی در هنر اسلامی، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل
  • معماریان غلامحسین: ۱۳۸۴، سیری در مبانی نطری معماری، تهران، انتشارات سروش دانش
  • نقره کار عبدالحمید: ۱۳۸۹، مبانی نظری معماری، تهران، انتشارات پیام نور
  • نجیب اوغلو گل رو: ۱۳۸۹،هندسه و تزیین در معماری اسلامی، ترجمه‌ی مهرداد قیومی بید هندی، تهران، انتشارات روزنه
  • هاشمی فشارکی ،سید جواد :۱۳۹۶مقدمه‌ای برمبانی معماری مساجد – انتشارات وانیا
  • Zevi: 1973, P.18