نویسنده کتاب «از حاج ابراهیم تا خان طومان» گفت: یکی از جذابیتهای کتاب این است که گفتگوها با افرادی صورت گرفته که بیشتر آنها چند روز بعد از گفتگو به شهادت رسیدهاند و خاطرات آنها به دور از نگاه کلیشهای ثبت و ضبط شدهاند.
شهرک خانطومان يکی از اصلیترين راههای کمکرسانی گروههای مسلح مخالف دولت بشار اسد به يکديگر از شمال به جنوب استان حلب است. خانطومان در سالهای گذشته در کنترل مخالفان سوريه بود، اما در ماه دسامبر ۲۰۱۵ به کنترل نيروهای سوری و همپيمانان آنها درآمد. در اين فاصله يک بار تلاش تروریستها برای بازپسگيری اين شهرک ناکام ماند، اما اين شهرک بارديگر به کنترل مخالفان اسد درآمد.
جمعه ۱۶ اردیبهشتماه بود که تروریستها با نقض آتشبس تعدادی از رزمندگان ایرانی را به شهادت رساندند و بر شهرک خانطومان مسلط شدند. در پی این حمله غیر انسانی ۱۳ تن از نیروهای لشکر ۲۵ کربلای مازندران به شهادت رسیدند. در بین اسامی شهدا نام تعدادی شهید از دیگر شهرها هم به چشم میخورد. با تأیید سپاه پاسداران اعلام شد که در این حمله علاوه بر ۱۳ شهید تعداد ۲۱ نفر از نیروهای ایرانی مجروح شدند و تعداد ۶ نفر به اسارت دشمن درآمدند.
حجتالاسلام والمسلمین سیدعبدالرضا هاشمی ارسنجانی نویسنده کتاب «از حاج ابراهیم تا خانطومان» مجموعه روایاتی از شهدای ارتفاعات حاج ابراهیم (واقع در غرب کشور) و منطقه خان طومان(سوریه) که دوربینها قادر به ضبط آنها نبودهاند را در این کتاب به رشته تحریر درآورده است.
هر روایت این کتاب منقش به عکس یک شهید یا تصویری از منطقه عملیاتی است. بسیاری از این روایات از شهدای نامآشنای مدافع حرم نظیر شهید بلباسی، شهید کابلی و دیگر یاران شهیدشان است. گفتگو با نویسنده کتاب «از حاج ابراهیم تا خانطومان» را در ادامه میخوانید.
لطفاً توضیحاتی در رابطه با محتوای کتاب بفرمایید و اینکه چه شد تصمیم گرفتید این کتاب را بنویسید؟
در سال ۱۳۹۵ متوجه شدم ۶ نفر از رزمندگان استان قم در اثر سرمای کوهستانی در منطقه شمال غرب به شهادت رسیدهاند. وقتی این قضیه را پیگیری کردم متوجه شدم که همچین مناطقی وجود دارد و برخی از رزمندگان برای حفظ امنیت کشور در این مناطق خدمت میکنند. بهعنوان روحانی تصمیم گرفتم که به این مناطق بروم و تجربهای کسب کنم و بفهمم آنجا چه خبر است. برای اعزام ثبتنام انجام دادم و از این طریق به منطقه شمال غرب رفتم. در زمان ثبتنام سؤال کردند که به کدام مناطق میخواهید اعزام شوید؟ گفتم هرجا که مرتفعتر است و شرایط سختتری دارد.
پیرو این درخواست من را به ارتفاعات حاج ابراهیم اعزام کردند که تقریباً ۲۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد که گاهی حتی تنفس آنجا سخت میشد. موقعی که به سمت ارتفاعات حاج ابراهیم میرفتم، میدیدم که به فاصله یک کیلومتر پاسگاههای کوچک به هم متصل است؛ یعنی در واقع زنجیرهای از رزمندگان دورتادور منطقه دارند از ایران محافظت میکنند آن هم در شرایطی که در ارتفاعی که ما حضور داشتیم در تیرماه ۵ متر برف بود و دیوارههای بلند برف جاده را بریده بودند و ما از تونل برفی عبور میکردیم و هرچه جلوتر میرفتیم ارتفاع بیشتر و هوا سردتر میشد.
با اینکه تصمیم به نوشتن کتاب نداشتم اما وقتی در آنجا حضور پیدا کردم و ازخودگذشتگی رزمندگان را دیدم که حتی آب برای خوردن نداشتند و برف را باید آب میکردند تا بنوشند و در شرایط امکانات رفاهی زیر صفر مقاومت میکردند، احساس کردم فضای مناسبی برای نوشتن است و روزنگار مربوط به هر روز را مینوشتم.
نگارش «از حاج ابراهیم تا خانطومان» چقدر به طول انجامید؟
تقریباً نگارش این کتاب دو سال طول کشید. زیرا همین رزمندگان که در سال ۱۳۹۵ در منطقه حاج ابراهیم بودند در سال بعد به سوریه اعزام شدند و تقریباً بیش از ۲۰ نفر از رزمندگان در حالی که ما مشغول چاپ کتاب بودیم هر روز خبر شهادت یکی از آنها بدست ما میرسید و با رسیدن خبر شهادت هریک از رزمندگان، میگفتم برای چاپ اقدام نشود تا این شهید هم به کتاب اضافه شود. بعد از مدتی به این نتیجه رسیدم که این گونه نمیشود و در سال بعد با رزمندگان ۲۵ کربلا درباره نوع شهادت همرزمانشان به گفتگو پرداختم. درواقع یکی از جذابیتهای کتاب هم این است که گفتگوها با افرادی صورت گرفته که بیشتر آنها چند روز بعد از گفتگو به شهادت رسیدهاند و خاطرات به دور از نگاه کلیشهای ثبت و ضبط شدهاند.
کتاب «از حاج ابراهیم تا خانطومان» تا چه حد توانسته واقعیت را منعکس کند؟
صددرصد کتاب بر اساس واقعیت و روزشمار است، اما در برخی بخشها ممکن است جابجایی مختصر و تغییراتی از لحاظ ادبی رخ داده باشد. حتی برای اینکه واقعی بودن کتاب مشخص شود، عکسها و تصاویر را نیز ثبت کردهام و مستندسازی انجام شده است.
لطفاً در رابطه با راستیآزمایی که برای نگارش کتاب صورت گرفته بفرمایید؟
در رابطه با مدافعان حرم در فصل دوم کتاب خیلی از این مطالب را در قالب گفتگو با خودشان جواب دادهام و برخی شبهات را با آنها مطرح کردهام و آنها جوابگو بودهاند. در بحث این کتاب علاوه بر مستندسازی صورت گرفته همزمان کتابی دیگر با عنوان «از امالرصاص تا خانطومان» نگاشته شد و بعدها شنیدم که گفته میشود این دو کتاب مکمل همدیگر هستند؛ یعنی واقعی بودن و مستند بودن کتاب را میتوانیم از طریق کتاب دیگر متوجه شویم و به نحوی این دو کتاب با همدیگر همپوشانی دارند.
مهمترین پیام یا پیامهای کتاب برای نسل جوان چیست؟
حضرت علی(ع) میفرمایند: «دو تا نعمت وجود دارد که مجهول است و تا زمانی که اتفاقی برای انسان نیافتد قدر آنها دانسته نمیشود، یکی سلامت و دیگری امنیت است». در وضعیتی که ما قرار داریم هر دوی این اتفاق در حال رخ دادن است. وضعیتی که کرونا به وجود آورده و سلامت مردم را به خطر انداخته که به دنبال این اتفاق، یک سری شهدای سلامت داریم و در رابطه با امنیت هم در کتاب، شهدای امنیت به دو دسته تقسیم میشوند که مصادیق آنها شهدای خانطومان هستند. درباره شهدایی که امنیت وطن را به عهده دارند در فصل اول گفتگو شده و عدهای شهدای مدافع حرم هستند که در فصل دوم از آنها یاد شده است و انتظار میرود مخاطبان پس از مطالعه این کتاب قدر سلامت و امنیتی که از آن برخوردار هستند را بیش از پیش بدانند.
در پایان بازار فروش کتابهای مدافع حرم از نظر شما چگونه است؟
شهدای مدافع حرم چه در نحوه شهادت و چه بعد از شهادت مظلوم هستند و آنطور که باید از انعکاس خبری گرفته تا چاپ کتاب، مقام آنها ارج نهاده نشده است. بهعنوان مثال کتاب «از حاج ابراهیم تا خانطومان» بازخورد خوبی داشته و همان ماه اول چاپ اول کتاب تمام شد و همچنان متقاضی هست، اما کتاب موجود نیست و ناشر از گرانی کاغذ میگوید و مظلومیت شهدا اینجا نیز نمایان میشود. این اتفاق اینقدر من را تحت تأثیر قرار داد که حتی مبلغ درصدی که به عنوان حقالتألیف به من تعلق میگرفت، وقف این شهدا کردم و این حداقل خدمتی بود که میتوانستم به شهدا بکنم. به هر حال اصل مطلب این است که تمام مظلومیت این شهدا به یک طرف و بحث ناشناخته ماندن این شهدا به طرف دیگر در حالی که شهدا باید بیشتر شناخته شوند. از کسانی که در این عرصه فعالیت میکنند تقاضا دارم هرکار از دستشان برمیآید برای معرفی این شهدا انجام دهند.