جهاد تبیین موضوعی است که ماههای اخیر در بیانات امام خامنهای بارها مورد تأکید و اشاره قرار گرفته است و ایشان ابعاد مختلف آن را توصیف کردهاند.
تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر مسئولیت همگان به خصوص جوانان و افراد موثر بر افکار و فضای عمومی در جهت حرکت و جهاد تبیین بایستهها و اولویتهایی را فراروی رسانه به منزله سازمان دهنده حرکت تبیین و جهادگر تبیین قرار میدهد.
واقعیت آن است ازحیث جنگ روایتها و جنگ شناختی که اکنون در جهان بر پاست و رسانهها را به عنوان ابزار و سازوکار اصلی نبرد میان ملتها و دولتها قرار داده است، شناخت درست صحنه و تاثیرگذاری بر فضای افکار و احساس عمومی برای اینکه حقیقت وارونه نشود و باطل خود را به جای حقیقت بر افکار، قلبها سیطره ندهد؛ ضرورت حیاتی هر رسانه و انسان دارای احساس مسئولیت است.
آنگونه که از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی برمیآید همگان مخاطب و فعال عرصه جهاد تبیین هستند و البته جوانان و دانشجویان همچنان که مخاطب اصلی بیانیه گام دوم هم بودند بیشتر مورد تاکید رهبر انقلاب اسلامی قرار گرفتهاند. بر پایه مفهوم شناسی تبیین و مفهوم مخالف آن میتوان گفت چه در شناساندن و معرفی حقایق و چه مقابله با تحریفها و ابهامافکنیها و نیز کتمان و پوشیدن حقایق انقلاب و نظام؛ رسانهها در صدر مخاطبان جهاد تبیین هستند. در این نوشتار به طور مختصر به ابعاد جهاد تبیین پرداخته شده است.
عبرتگرفتن از تاریخ و جهاد تبیین
یکی از راههای تبیین، تاریخ و عبرتگرفتن از آن است. مانند فردی که یکبار ورشکستهشده و ضرر کرده است، دوباره در همان نقطه سرمایهگذاری میکند. کسی به او میگوید که بیا این را بخوان، زیرا کسانی که قبل از تو از این راه رفتند، شکست خوردند و تو از این راه نرو.
یکی از راههای تبیین، نشاندادن تاریخ است، برای همین هم دشمنان بر تاریخ بسیار سرمایهگذاری میکنند و با کمک فیلم، عکس و کلیپ به تحریف تاریخ میپردازند، مثلاً در مورد تاریخ پهلوی بسیار دشوار است که یک دوران طلایی از این دوره نشان داده شود، در حالی که چنین چیزی وجود نداشته است. دوره پدر و پسر بسیار سیاه بوده و سخت است که بتوان آن را طلایی جلوه داد.
به دلیل فشار اقتصادی و تحریمهایی که اکنون در جامعه وجود دارد، به تبیین نیاز بیشتری احساس میشود. یکی از ابعاد تحریمها همین جهتدهی به افکارعمومی است تا مردم را به این سمت ببرند که نشان دهند انقلاب از اینکه نیازهای شما را پاسخگو باشد، ناتوان است، بنابراین مجبورند رژیم گذشته را پررنگ کنند.
همه موارد به یکدیگر ربط پیدا میکنند. یکی از جاهایی که دشمنان غیر از معیشت و اقتصاد هدف قرار دادند، افکار مردم است، لذا برای مقابله با آنها راههایی وجود دارد که یکی از آنها تولید اقتصادی است و دیگری تولید فکر است، یعنی تولید فرهنگی و تولید فکر در مقابله با تحریم بسیار مهم است.
«جهاد تبیین» نقطه تولید فرهنگی در راستای مقابله با تحریمهاست. تحریمها دو جبهه دارند؛ فرهنگی و روانی، اقتصادی و معیشتی. معیشت مردم باید با تولید اقتصادی درست شود، اما جبهه فرهنگی را باید با تولید فرهنگی و فکری سروسامان داد.
کلید واژه جهاد تبیین در کلام رهبر انقلاب را میتوان آغازگر تولید ادبیات تازه درباره دو جنبه شناساندن حقایق انقلاب و خنثی سازی تبلیغات مسموم رسانههای نظام سلطه دانست. مسلما نشان دادن همه ابعاد تبیین حقایق در نوشتار کوتاه حاضر، نشدنی و لازم است تا اصحاب رسانه با نشان دادن ابعاد و اولویتهای رسانه؛ برای فرهنگ سازی در این بحث پیشرانی کنند.
در نهایت باید گفت در شرایط دهه پنجم انقلاب، باید بتوانیم دقیقاً برعکس فضای یأس و انحطاطی که تلاش میشود برای انقلاب ترسیم کنند، حرکت کنیم و در مقابل آن انحطاط، اطلاعات را هدفگذاری کنیم و در مقابل یأس به جامعه امید دهیم و نکات مثبت را بیشتر تبیین کنیم.
به نظر من، جامعهای که امیدش را از دست بدهد، دلمرده میشود. انقلاب با دلمردگی میانهای ندارد. افق روشن آینده و راه سختی را که تاکنون آمدهایم نیز باید درست تبیین کنیم.
گزارش از امیر قشقایی