در سالروزشهادت امام ششم ؛ امام جعفر صادق (ع) در مراسم عزاداری که در روز سه شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مسجد جامع تهران نو برگزار شد ؛ پس از برپایی نمازجماعت ظهر و عصر ؛ سخنران مراسم دکتر سید جواد هاشمی فشارکی با موضوعات درسهایی از زندگانی امام صادق (ع) برای عصر حاضر بود . سپس عزاداری توسط مداحان برپا شد .
دکتر سیدجواد هاشمی فشارکی ضمن عرض تسلیت شهادت آن امام بنیان گذار نهضت علمی و فرهنگی بیان داشت: با مشیت الهی استمرار ولایت نبوی در امامت دوازده امام تجلی یافت . امامان نور واحدند ولی به لحاظ حاکمان غاصب و شرایط جامعه امامان هرکدام مشی خاصی را برگزیدند و به تکلیف و وظیفه خویش عمل کرده اند . امام صادق (ع) علاوه ویژگی های ایمانی و فردی (زهد،عبادت بسیار،تلاوت قران و….)؛احادیث و فعالیتهایی داشته اند ؛ که لازم است که شیعه وی مورد واکاوی قرار داده و پیروی از مکتب جعفری متناسب با شرایط زمان خویش داشته باشد.
ایشان ضمن بیان شرایط امام صادق (ع) ، درسهایی از زندگانی آن امام را چنین بیان کرد : امام علیه اسلام با توجه به عدم آمادگی مسلمانان و فشارهای حاکمان وقت ، قیام نکردند و مخالف مبارزه مسلحانه بوده ، ولی هیچگاه ساکت ننشستند و از فرصت ها در طول امامت پربرکت ۳۴ ساله خویش حداکثر استفاده را نمودند و جهاد فرهنگی داشته و به روشنگری جامعه پرداختند . در شرایط امروزی که اساسا فضای جمهوری اسلامی در باز بودن فضای جامعه برای انواع فعالیت فراهم هست ؛ بایستی با بهره مندی از این فرصتها با جهاد تببین وجهاد علمی نسبت به نشر معارف اسلامی به روز شده و مسایل سیاسی روز
دکتر هاشمی فشارکی در خصوص نهضت وجهاد علمی امام بیان داشت: امام (ع) با یک جهاد علمی نسبت تبیین و تشریح ابعاد مختلف دین مبین اسلام نمودند و نزدیک ۴۰۰۰ راوی تربیت کردند و به همین دلیل هم مکتب شیعه به مذهب جعفری نامیده میشود . شاید به همین دلیل در زیارت امین الله ما شهادت میدهیم که آن امام حق جهاد را ادا کردند . در عصر حاضر نیز رهبر انقلاب اسلامی ؛ اسلام ناب محمدی تبیین کرده اند و ما نیز موظفیم انرا در حوزه های تخصصی علوم انسانی و شهرسازی و …. تعمیم داده و در همه عرصه های علمی با جهاد علمی و جهش علمی به مرجعیت علمی در جهان مبدل شویم .
ایشان در خصوص مبارزه امام با خط انحراف و تحریف بیان داشت: منصور دوانیقی آخرین حاکم غاصب اموی ، برای مقابله با فعالیت های اسلامی امام ؛ با جمع آوری کتابهای فلسفی هند و یونان سعی کرد تا انحراف در جامعه بوجود آورد . ابو حنیفه کانون این فتنه بوده و فرقه مالکی توسط بوجود آمد . امام صادق (ع) دست مباحثه های علمی زیادی برای روشنگری نمودند ؛ که همگی دلیل حقانیت خظ امامت شیعه گردید . در شرایط فعلی که اسلام امریکایی با محوریت عربستان سعودی وتشیع انگلیسی با محور صادق شیرازی و نیز گروههای مختلفی را دارند تاسیس و ترویج میدهند ؛ ما نیز موظفیم با بصیرت کافی با انحراف و تحریف مبارزه داشته باشیم .
دکتر هاشمی فشارکی در خصوص مبارزه امام با غالیان بیان داشت: گروهی که معتقد به الوهیت، نامیرایی ائمه علیهمالسلام بودند در دوره امام صادق رشد یافتند و سبب اختلافی نیزگردید ؛امام صادق علیهالسلام با درک صحیح ازخطر رو به گسترش این فرقههای غلو و جریانهای منحرف غالیان پس از ارشاد آنان ؛ به مبارزه جدی با آنان پرداخت ؛ در شرایط فعلی نیز چنانچه رگه هایی از غلو در جامعه بوجود آید ما هم موظفیم با آن مبارزه نماییم .
وی در خصوص فعالیت سازماندهی شده امام (ع) بیان داشت: با توجه به سخت گیریهای حکومت غاصب اموی ؛ امام صادق (ع) برای ارتباط با مسلمین سازمان وکالت به منظور دریافت وجوه شرعی و با هدف دریافت مسایل مسلمانان و انتقال پیام خویش به آنان تشکیل داده بودند ، که بسیار کارا و اثر گذار در جهاد علمی و فرهنگی امام بود . و در شرایط عصر نیز ضرورت دارد ، علاوه بر ساختارهای اداری موجود ؛ یک سازمان مردمی با حلقه های واسط بین امت و امام و یا به تعبیری کارکردهای موضوعی دو سویه برای ارتباط بین مردم و مسولان ایجاد شود ؛ تا مشکلات ونظرات مردم جمع اوری و به مسولان ذیربط رسانده شود و همچنین و برنامه های نهادها که ضرورت مشارکت جامعه را نیاز دارد ؛ این ارتباط را برقرارکند.
ایشان همچنین در خصوص کاربست احادیث امام در زندگی روزمره گفت : براثر نهضت علمی امام ؛ گنج عظیمی از احادیث ایشان ( قال الصادق ) بوجود آمده است ؛ که ابعاد گوناگون جامعه را تبیین کرده است . در عصر حاضر نیز که رهبر انقلاب تبیین سبک زندگی اسلامی و… را اعلام نموده اند ؛ ضرورت دارد متخصصین هر حوزه از این معادن علوم مختلف بهره برداری کرده و انها را بکار بندند. همچنین لازم است ،حدیث خوانی از احادیث امام صادق (ع) متناسب با مناسبتهای ملی و نیازهای کاری صورت پذیرد .
دکتر هاشمی فشارکی نهضت برپایی نماز اول وقت بیان داشت : با عنایت به این حدیث امام صادق (ع) :” انه لاینال شفاعتنا من استخف بالصلوه ” بایستی نهضت برپایی نمازجماعت و یا نماز فرادی اول وقت در سطح شهر ؛ ادارات و بازار و کوچه و خیابان به راه افتد و با تعطیلی موقت بجز کارهای ضروری ، بصورت یک فرهنگ در امده ؛ تا علاوه بر تاثیر معنوی بر رفتار فردی و اجتماعی ، درسیمای عمومی شهر وروستای اسلامی جلوه گر شود
ایشان همچنین در خصوص ترویج فرهنگ انفاق بیان داشت : امام صادق (ع) انفاق بصورت مخفی و علنی داشتند ؛ ودر شرایط امروز نیز بایستی انفاق گسترش یابد ، برای حفظ حرمت افراد بی بضاعت بصورت مخفی و برای کارهای عام المنفعه بصورت علنی صورت گیرد تا سبب تشویق همگانی شود
وی درخصوص ترویج فضیلت کار گفت : امام صادق (ع) در باغ و مزرعه نیز کار و وقتی از ایشان علت را سوال میکردند ؛ می فرمودند : “من به طور کلی دوست میدارم که مرد در راه تحصیل روزی رنج بکشد و آفتاب بخورد. ” و ” علاقه مندم خدا مرا در حال زحمت با دسترنج خود مشاهده کند .” ، لذا در عصر حاضر نیز مردان شاغل در ادارات و…. خوبست یک فعالیت دسترنجانه دیگری داشته باشند و بانوان نیز به قالی بافی ، صنایع دستی و…. مشغول باشند .
دکتر هاشمی فشارکی درخصوص راه نجات در شرایط آخرالزمان بیان داشت : امام صادق علیه السلام فرموده اند: زماني ميرسد که امام هدايتگر ونشانه آشکاري نباشد ازحيرت وسرگرداني آن دوره کسي نجات پيدا نميکند مگر کسي که به خواندن دعاي غريق مداومت کند: یا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِی عَلَى دِینِکَ ( کمال الدین جلد ۲ ص ۳۵۱ ) و درعصر حاضر که انواع فتنه ها و شبهات گسترش یافته ؛ خواندن این دعا و بصیرت افزایی ضرورت دارد و بایستی برای امان ماندن اهتمام داشت .
ایشان در خصوص معرفت به نایب امام زمان بیان داشت : امام صادق (ع) فرموده اند: بامداومت بر اين دعا معرفت و شناخت و درک امام عصر را از خداوند طلب نماييد: اللّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسکَ فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَكَ لَمْ اَعْرِف نَبِيَّكَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى رَسُولَكَ فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَكَ لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَكَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَكَ فَاِنَّكَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دينى ( اصول کافی جلد ۱ ،ص ۳۳۷ ) لذا در عصری که زندگی می نماییم ؛ بایستی تلاش نماییم نخست انتظارات امام عصر(عج) از ما را بدرستی بشناسیم و بدان عمل نماییم و نیز نایب وی در جامعه که همانا امام المسلمین ؛ امام خامنه ای می باشد ؛ و مسایل مسلمین را در زمان غیبت برای مردم تبیین می کنند ؛ را تابع باشیم
وی در خصوص زمینه سازی ظهور گفت : امام صادق عليه السلام فرموده اند: هر کس بعد از نماز بگويد : أللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ نميميرد تا اين که حضرت قائم مهدي(صلوات اللَّه عليه) را درک کند. ( مصباح المتهجّد ؛ص ۳۶۸ ) ، لذا در عصر حاضر بایستی هم آن را گفت و هم برای تحقق آن تلاش کرده . و در انتظار ظهور بوده و زمینه ساز و بستر ساز ظهور حضرت (عج) درگام دوم انقلاب اسلامی باشیم . تا جز منتظران واقعی ظهور حضرت واقع گردیم .
دکتر هاشمی فشارکی چهار حوزه ماتم در عزای مظلومیت امام صادق (ع) را چنین تبیین کرد : عزای آن امام معصوم دارای چهار وجه می باشد: نخست مظلومیتهایی که بر پدرو پدربزرگ ایشان وارد شد و به شهادت رساندند و ان امام شاهد این مصایب بودند .دیگر اینکه در طول زندگانی و امامت۳۴ ساله ؛ علاوه بر غصب حکمرانی جامعه اسلامی ؛ وی بشدت در فشار و محدودیت توسط حاکمان جور اموی بودند ومانع فیض بخشی آن منبع نورانی و معنوی بودند . و سوم ، شهادت مظلومانه امام معصوم در سن ۶۵ سالگی با مسموم کردن امام توسط منصور غاصب وظالم صورت پذیرفت . و چهارم مظلومیت قبر شریف و مطهر ایشان و پدر و پدر بزرگ و جدش امام حسن (ع) می باشد ؛ که علاوه برتخریب بقعه مظهرشان ؛ محدودیت شدید وجسارت و توهین برای زوار و حجاج بوجود می آورند و مانع از زیارت می شوند .