نتایج نفرات برتر کنکور سال ۱۴۰۱ نگران کننده و مبین ضعف در نظام آموزش و پرورش و نظام پذیرش آموزش عالی است ؛ که در این یادداشت راهکاری برای رفع آن پیشنهاد شده است .
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
خبر : در آزمون سراسری ۱۴۰۱، یک میلیون و ۴۸۹ هزار و ۲۲۰ نفر نامنویسی کردند که از این تعداد یک میلیون و ۳۰۸ هزار داوطلب در جلسه آزمون حاضر شدند؛ همچنین یک میلیون و ۱۵۷ هزار نفر، معادل ۸۹ درصد در دورهها و رشتههای با آزمون دانشگاههای کشور مجاز به انتخاب رشته شدند؛ در واقع ظرفیت پذیرش در کنکور سراسری ۱۴۰۱ حدود ۵۰۳ هزار نفر است که ۱۶۷ هزار نفر از طریق رشتههای با آزمون و ۳۳۶ هزار نفر از طریق رشتههای صرفا با سوابق تحصیلی پذیرفته میشوند . ( تسنیم ؛ ۱۲ مرداد ۱۴۰۱ )
با اعلام نتایج کنکور سراسری، در میان اسامی چهل نفر از رتبههای برتر کنکور، لیست اولیه به صورت زیر است: مدارس استعدادهای درخشان: ۲۹ نفر ، مدارس غیرانتفاعی خاص: ۹ نفر ؛ مدارس نمونه دولتی: ۱ نفر ؛ مدارس دولتی: ۱ نفر( رادار اقتصاد ؛ ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ )
بیان مساله : آزمون سراسری ۱۴۰۱ با اعلام نتایج اولیه رو به مرحله پایانی است و در سال جاری نیز دانشآموزان مدارس دولتی ( بجز یک نفر) از حضور در میان نفرات برتر کنکور ( ۴۰ نفر) جا ماندند و مدارس پولی ( غیرانتفاعی های خاص) و استعدادهای درخشان آنرا رندانه ربودند ! بعبارتی سهم این مدارس به ۹۷٫۵ درصد رسید !
در کنکور ۱۴۰۰ نیز از ۳۰ نفر رتبه برتر گروههای تجربی، ریاضی و انسانی، ۲۰ نفر دانشآموزان مدارس سمپاد، ۵ دانشآموز از مدارس غیردولتی و سه دانشآموز از مدارس نمونهدولتی بودند و در میان رتبههای برتر کنکور، دانشآموزان مدارس دولتی عادی حضور نداشتند. ( رادار اقتصاد ؛ ۱۵ مرداد ۱۴۰۱)
معضل : این شکاف بزرگ آموزشی ؛ اختلال در اجرای اصل ٣ قانون اساسی یعنی عدالت آموزشی ایجاد میکند. چراکه کفه نامتوازن ترازوی آموزشی به سمت متمولین و ثروتمندان چرخیده است !
هشدار : اعلان نتایج کنکور امسال یک هشدار بزرگی برای مسئولین دارد این نتایج نشان می دهد که تبعیض بزرگ آموزشی و بی عدالتی در سیستم آموزش کشور رخ داده است ! ( امام جمعه اردبیل) و بعبارتی زنگ خطر تشدید ناعدالتی آموزشی به صدا در آمده و بایستی چاره ای اندیشید .
پیشنهاد برای رفع مشکل : ضمن تاکید بررعایت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ، برای دفاع از حقوق اکثریت دانش آموزان و رعایت عدالت آموزش عالی ، پذیرش دانشجو در دانشگاههای کشور به تناسب جمعیت مدارس ( غیر انتفاعی و دولتی و….) ، سهیه بندی درصدی شود ، تا هم امکان رقابت در داخل هر گروه اموزشی فراهم شود و هم از شدت گرایش به مراکز به ظاهر غیر انتفاعی کاسته شود .